Oficjalna strona biletów na Wawel: bilety.wawel.krakow.pl

Blog Edukacyjny

Wiedza / #zapytajkustosza
Smocza Jama,zapytaj kustosza
Zamek Królewski na Wawelu 11.09.2023 godz. 12:30

#zapytajkustosza Smocza Jama

Na Wasze pytania, które dotyczą Smoczej Jamy, odpowiada Magdalena Młodawska, adiunktka muzealna z Działu Lapidarium i Rezerwatów na Zamku Królewskim na Wawelu.
smocza jama

Czy jest to jedyna jaskinia na Wawelu?

Smocza Jama to jedyna znana nam jaskinia znajdująca się w wawelskim wzgórzu. Należy jednak pamiętać, że to, co zwiedzamy to jedynie niewielki 60 metrowy fragment podziemnych tras, które liczą 270 metrów. Do zwiedzania zostały przystosowane trzy najobszerniejsze komory, a o historii ich odkrywców przypominają nazwy: Alojzego Altha, Ambrożego Grabowskiego oraz Adolfa Szyszko-Bohusza.

Z jakich powodów część jaskiń jest niedostępna dla zwiedzających?

Większa część wawelskich jaskiń, a właściwie rozlicznych odnóg Smoczej Jamy jest dostępna tylko speleologom. Wąskie korytarze z namuliskami, zablokowane głazami, nie są przestrzeniami, które można by włączyć do ruchu turystycznego. Dość powiedzieć, że w roku 1983 grupa speleologów badała podziemne jaskinie, ale nawet i oni nie byli w stanie dotrzeć do każdego zakątka ich tuneli.

Co znajduje się w tzw. drugiej Smoczej Jamie?

Nieznane jest mi określenie druga Smocza Jama, nie potrafię zatem odpowiedzieć na pytanie.

Jaką funkcję pełniła pierwotnie wieżyczka, którą schodzi się do Jamy i czy coś więcej o niej wiadomo?

Aktualne wejście do Smoczej Jamy prowadzi przez dawną studnię austriacką, usytuowaną przy murze kleszczowym. Nie można wykluczyć, że historia studni jest znacznie dłuższa i wodę czerpano w tym miejscu, zanim Austriacy zajęli zamek. Pod koniec pierwszej wojny światowej Adolf Szyszko-Bohusz wykorzystał szyb studni do przystosowania jaskini do zwiedzania. Wieżyczka zyskała wówczas kopulasty dach, a wewnątrz skonstruowano schody. Otwarcie Smoczej Jamy dla publiczności nastąpiło 5 sierpnia 1917 roku.

Podobno w Smoczej Jamie mieściła się kiedyś karczma. Dlaczego akurat karczma była zlokalizowana w jaskini?

Szynk w Smoczej Jamie otwarto zapewne w 2 dekadzie XVII wieku i działał do lat 70. XVIII wieku. Na pytanie częściowo odpowiada zapis Benedykta Chmielowskiego w dziele „Nowe Ateny” (1754r.), gdzie czytamy: „W tej to teraz iamie soczej smokczą piwo y vino zimne od skał zimnych”. Zapewne temperatura jaskini oscylująca pomiędzy 7 a 10 stopniami, szczególnie latem, przynosiła ulgę. Dodatkową atrakcją była sława miejsca zamieszkałego ciągle w pieczarze smoka. Trudno powiedzieć czy odnotowana nazwa karczmy „Pod Skałką” nie zmieniała się, z całą pewnością przyciągało ono zarówno poetów jak Jan Andrzej Morsztyn, ale też mieszkańców Podzamcza, którzy korzystali z chłodu serwowanych tam trunków.

Czy w Jamie faktycznie mieszkał Smok?

Tak.

Czy wiadomo coś więcej o tym, jak wyglądał legendarny Smok? Czy rzeczywiście był zielony? Czy miał skrzydła i potrafił latać? Czy był to Smok, czy raczej Smoczyca?

W tym przypadku odpowiedź jest trudniejsza. Smok uważany był od średniowiecza, a o tych czasach przede wszystkim mowa, za stworzenie zmiennokształtne, raczej pozbawione skrzydeł. Na ziemiach polskich kojarzył się z wężem strzegącym, tak jak w przypadku Wawelu, obszaru usytuowanego na granicy ziemi i wody, zwykle z dala od ludzi. Średniowieczni artyści przedstawiali smoka zgodnie z własną wyobraźnią, łącząc często fragmenty różnych zwierząt.

Komentarze

Wpisz treść wiadomości
Wpisz swoje imię i nazwisko
Podaj prawidłowy e-mail
T_FORM_ERROR_RATE
Zaznacz to pole
DODAJ KOMENTARZ

#zapytaj kustosza Niech żyje król!

24.10.2024 godz. 16:00
Na Wasze pytania dotyczące ekspozycji czasowej "Niech żyje król! Koronacje Sasów na Wawelu" odpowiadają kuratorzy wystawy - dr Rafał Ochęduszko z Działu Zbiorów Militariów oraz Marta Golik-Gryglas z Działu Zbiorów Złotnictwa.

#zapytajkustosza Wawel Odzyskany

05.09.2024 godz. 11:00
„Wawel Odzyskany” jest naszą stałą ekspozycją, która pokazuje dzieje Wawelu od utraty niepodległości Rzeczypospolitej w 1795 roku do czasów współczesnych. Na pytania dotyczące wystawy odpowiada Katarzyna Pająk - kustoszka z wawelskiego Archiwum.

#zapytajkustosza Wawel Wyspiańskiego

24.04.2024 godz. 11:00
Co łączy Wyspiańskiego z Wawelem? Na pytania dotyczące Wawelu Wyspiańskiego odpowiada kuratorka wystawy Agnieszka Janczyk, kustoszka z Działu Zbiorów Prac na Papierze.

#zapytajkustosza Gabinet Porcelanowy

11.04.2024 godz. 15:00
Zapraszamy na odpowiedzi dotyczące Gabinetu Porcelanowego udzielone przez kuratorkę wystawy Dorotę Gabryś, kustoszkę z Działu Zbiorów Ceramiki i Szkła.
Zobacz wszystkie