W dniach 3-5 VII dziedziniec arkadowy będzie dostępny do godz. 19:00 | Oficjalna strona biletów na Wawel: bilety.wawel.krakow.pl

Jacek Malczewski w Anatolii

wydarzenia towarzyszące wystawie | VI–VIII 2025
rysunek przedstawia malarza stojącego przy sztaludze malarskiej, z pędzlem w ręce

Oprowadzania kuratorskie

15 czerwca, 12 lipca 2025
W roku 1884 Jacek Malczewski wziął udział w anatolijskiej wyprawie archeologicznej zorganizowanej przez Karola Lanckorońskiego. W towarzystwie kilku znamienitych uczonych przemierzył tereny starożytnej Pamfilii i Pizydii w poszukiwaniu śladów kultury i cywilizacji starożytnej. Towarzyszył badaczom przez blisko cztery miesiące – przyglądał się ich pracy, podziwiał krajobrazy, poznawał zwyczaje i tradycje mieszkańców. Niestrudzenie rysował i malował. Jego prace to przede wszystkim pełne humoru scenki rodzajowe, w których portretował towarzyszy wyprawy. Ta wyjątkowa kronika uzupełnia bogatą dokumentację naukową słynnej wyprawy.

Wykłady

10 lipca 2025 Karol Lanckoroński i Jacek Malczewski w Anatolii
prowadzenie: dr Joanna Winiewicz-Wolska
W roku 1884 Jacek Malczewski wziął udział w anatolijskiej wyprawie archeologicznej zorganizowanej przez Karola Lanckorońskiego. W towarzystwie kilku znamienitych uczonych przemierzył tereny starożytnej Pamfilii i Pizydii w poszukiwaniu śladów kultury i cywilizacji starożytnej. Towarzyszył badaczom przez blisko cztery miesiące – przyglądał się ich pracy, podziwiał krajobrazy, poznawał zwyczaje i tradycje mieszkańców. Niestrudzenie rysował i malował. Jego prace to przede wszystkim pełne humoru scenki rodzajowe, w których portretował towarzyszy wyprawy. Ta wyjątkowa kronika uzupełnia bogatą dokumentację naukową słynnej wyprawy

24 lipca 2025 Formy i granice pejzaży pamięci Jacka Malczewskiego
prowadzenie: prof. Dorota Kudelska
Wykład poświęcony będzie zmieniającej się  konstrukcji pejzażu w twórczości Jacka Malczewskiego – jego formom, symbolice, granicom ich interpretacji oraz współczesnym kontekstom malarskim. Analizie poddane zostaną wyznaczniki ikonograficzne tych przestrzeni, budujących nie tylko malarską scenerię, lecz także pamięć, wyobrażenia i mity. Choć krajobrazy te nierzadko zamieszkują tajemnicze postacie, wykład skupi się przede wszystkim na samych pejzażach, interpretując je jako nośniki treści symbolicznych i tożsamościowych.

14 sierpnia 2025 Wyprawy Karola Lanckorońskiego do Azji Mniejszej – dokumentacja fotograficzna z zasobu Fototeki Lanckorońskich Polskiej Akademii Umiejętności
prowadzenie: dr Adam Korczyński
Temat wykładu stanowi dopełnienie wystawy „Jacek Malczewski w Anatolii”. Autor wykładu nakreśli początki zbioru fotografii naukowych Karola Lanckorońskiego i omówi przekazanie ich w darze Polskiej Akademii Umiejętności w 1929 roku. Następnie wskaże inspiracje badawcze Karola Lanckorońskiego w kontekście wypraw archeologicznych Otto Benndorfa oraz przybliży poszczególne ekspedycje małoazjatyckie Karola Lanckorońskiego, w tym tę, w której brali udział Jacek Malczewski i Marian Sokołowski. O ile rysunki Malczewskiego postrzegane są dzisiaj przede wszystkim jako materiały o charakterze dokumentacyjno-artystycznym, o tyle fotografie ze zbioru Karola Lanckorońskiego, pomimo upływu czasu, stanowią nadal aktualną dokumentację naukową – szczególnie interesującą dla archeologów, etnografów oraz wszystkich miłośników dawnej fotografii.

Warsztaty dla osób z demencją

10 lipca 2025

Oprowadzanie połączone z kreatywnymi warsztatami. Uczestnicy zwiedzą ekspozycję czasową prezentującą obrazy Jacka Malczewskiego z jego wyprawy do Anatolii. Następnie zainspirowani eksponatami wezmą udział w warsztatach, podczas których stworzą własne dzieła.
  • wiek uczestników: od 60. roku życia
  • godz. 10.00, czas trwania: 2 godziny
  • miejsce zbiórki: na dziedzińcu arkadowym – przed wejściem na wystawę
  • koszt biletu: 1 zł, sprzedaż online
    opiekun osoby starszej z demencją uczestniczy w warsztatach bezpłatnie

Jak napisać reportaż podróżniczy?

warsztaty z Maxem Cegielskim

Ruch i podróż, nowe warunki życia, zmieniające się krajobrazy, skłaniają do myślenia i notowania wrażeń na piśmie, fotografii bądź w szkicach. Historyczne opisy podróży do egzotycznych i nieznanych krain bywały początkiem ekspansji kolonialnej oraz tworzenia hierarchii rasowych i cywilizacyjnych. Spotkanie z innością prowokowało Europejczyków wielu epok do opisywania „barbarzyńskich” obyczajów napotkanych, obcych ludzi. To niechciane dziedzictwo wciąż ciąży nad podróżniczą odmianą reportażu, ale świadomość błędów historii pozwalała przekroczyć bariery poznawcze np. Ryszardowi Kapuścińskiemu. Jak pisał ten i inni klasycy gatunku, reportaż podróżniczy wymaga zarówno otwarcia umysłu jak i wielu lektur, pozwalających zrozumieć napotkany i opisywany świat. Jak więc zachować świeżość spojrzenia, ale nie popaść w wyższościowe, kolonialne stereotypy? Co wybrać jako temat relacji, jak rozmawiać z bohaterami i jakie czekają nas wyzwania etyczne? Jak notować czy robić zdjęcia, żeby nie stracić z oka tego co ukryte, mniej atrakcyjne, a jednak ważne? Jak pracować nad tekstem, żeby nie zanudzić czytelników? Jakie są granice między faktem a fikcją? Nawet dwa dni intensywnych warsztatów nie zrobią z nikogo Kapuścińskiego, ale pozwolą uniknąć wielu pułapek i staną się dobrym przygotowaniem do kolejnych wypraw. Poprowadzi je Max Cegielski, autor zarówno współczesnych jak i historycznych reportaży o Indiach, Turcji czy Azji Środkowej oraz wystaw o relacjach Polski z „Globalnym Południem”.
  • WARSZTATY DWUDNIOWE: 12, 13 VII; szacunkowy czas trwania: 6h (razem ok. 12 h)
  • miejsce zbiórki: przed wejściem do Centrum Wystawowo – Konferencyjnego
  • bilety: 300 zł, sprzedaż online
  • kontakt do koordynatora: 12 422 51 55 wew. 290
Max Cegielski – ur. 1975. Pisarz, dziennikarz, kurator. Autor powieści i reportaży m.in. „Masala” o Indiach, „Wielki Gracz” – podróż śladami Bronisława Grąbczewskiego czy “Oko Świata. Od Konstantynopola do Stambułu”, za którą otrzymał nagrodę imienia Beaty Pawlak. W 2023 ukazały się eseje „Kongo w Polsce. Włóczęgi z Josephem Conradem”. Członek zarządu stowarzyszenia Unia Literacka.
Autor projektów artystycznych, m.in. z Jankiem Simonem „Sklep Polsko- Indyjski/Prince Polonia” (Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Clark House Initiative w Bombaju, Trafo w Szczecinie; 2017-2018) oraz „One Man Does Not Rule a Nation” (Biennale Ljubljana, Trafo Szczecin, SCCA Tamale/FCA Akra, Belgrad 2023-2025).
Współprowadził program „Hala Odlotów” w TVP Kultura, za który otrzymał nagrodę Grand Press w roku 2015. Od marca 2024 współpracuje z radiową Trójką prowadząc audycję o polskiej literaturze „Plik Tekstowy”.