WAWELAKI
IX–XII 2025 | Wawelak w podróży
Nadeszła jesień, a z nią początek nowego roku przedszkolnego. Tymczasem głowami jeszcze jesteśmy na wakacjach: na wsi u dziadków, u kuzynów w innym mieście, na piaszczystych plażach i w dzikich górach.
I bardzo dobrze! Już jesienią Wawelaki odkryją wiele wymiarów podróży oraz dowiedzą się, kto i po co opuszczał wygodny, bezpieczny zamek, by ruszyć w nieznane.
Jak zwykle spotkania będą się składać z części zamkowej w wawelskich przestrzeniach oraz z części warsztatowej. Na wszystkie, nawet najtrudniejsze pytania Wawelaków o tajniki dawnych podróży odpowiedzą nasi wspaniali Edukatorzy. Natomiast w części warsztatowej będziemy przeplatać zajęcia plastyczne z psychospołecznymi.
W trakcie spotkań Wawelaki będą miały okazję posłuchać opowieści o dawnych podróżnikach. Zastanowimy się wspólnie, po co ludzie w ogóle wyruszali w drogę – czy zawsze chodziło o to samo? A może powody zmieniały się przez wieki? Porozmawiamy też o tym, że spotkania z innymi – nieznanymi, „obcymi” – wcale nie muszą być straszne, ale wręcz ciekawe i ważne. Bo przecież to właśnie dzięki takim spotkaniom powstają nowe pomysły, zwyczaje, a czasem i całe miasta.
I bardzo dobrze! Już jesienią Wawelaki odkryją wiele wymiarów podróży oraz dowiedzą się, kto i po co opuszczał wygodny, bezpieczny zamek, by ruszyć w nieznane.
Jak zwykle spotkania będą się składać z części zamkowej w wawelskich przestrzeniach oraz z części warsztatowej. Na wszystkie, nawet najtrudniejsze pytania Wawelaków o tajniki dawnych podróży odpowiedzą nasi wspaniali Edukatorzy. Natomiast w części warsztatowej będziemy przeplatać zajęcia plastyczne z psychospołecznymi.
W trakcie spotkań Wawelaki będą miały okazję posłuchać opowieści o dawnych podróżnikach. Zastanowimy się wspólnie, po co ludzie w ogóle wyruszali w drogę – czy zawsze chodziło o to samo? A może powody zmieniały się przez wieki? Porozmawiamy też o tym, że spotkania z innymi – nieznanymi, „obcymi” – wcale nie muszą być straszne, ale wręcz ciekawe i ważne. Bo przecież to właśnie dzięki takim spotkaniom powstają nowe pomysły, zwyczaje, a czasem i całe miasta.
Informacje organizacyjne
- odbiorcy: dzieci w wieku 3–6 lat z opiekunami (w związku z ograniczeniami liczby osób na wystawach prosimy, aby dziecku/dzieciom towarzyszyły maksymalnie dwie osoby dorosłe)
- zajęcia odbywają się w wybranych salach wystaw stałych i czasowych Zamku Królewskiego
na Wawelu - obowiązują karnety – cena: 420 zł; ze względu na ograniczoną przestrzeń, przy zakupie biletu dla jednego dziecka przysługuje darmowe wejście dla jednej osoby dorosłej; karnet upoważnia do wejścia na spotkanie o wyznaczonej godzinie: 10:00, 11:30, 13:30;
- sprzedaż karnetów online
- istnieje możliwość zakupu biletów na pojedyncze spotkania:
11 października: g. 10:00 g. 13:30
18 października: g. 10:00 g. 13:30
8 listopada: g. 10:00 g. 13:30
15 listopada: g. 10:00 g. 13:30
6 grudnia: g. 10:00 g. 13:30
12 grudnia: g. 10:00 g. 13:30 - czas trwania spotkania: 60 minut
- plan każdego ze spotkań:
-
- część muzealna: edukator zapoznaje dzieci z wawelskimi historiami, wciągając je w świat pełen przygód i ciekawostek
- część warsztatowa: zajęcia manualne lub psychospołeczne
Koordynacja: Barbara Mateja, Jagoda Jóźwiak, Alicja Kropidłowska
Kontakt do koordynatorek: bmateja@wawelzamek.pl, jjozwiak@wawelzamek.pl, akropidlowska@wawelzamek.pl
Podczas wybranych warsztatów będą wykonywane zdjęcia, które zostaną opublikowane na stronie internetowej Zamku i udostępnione uczestnikom; więcej o przetwarzaniu danych osobowych w naszej instytucji: www.wawel.krakow.pl/rodo
zajęcia dla dzieci
20 września | Skąd król Krak przyjechał do Krakowa?
miejsce: Kościół św. Gereona, warsztaty w budynku nr 7, przejście przez Smoczą Jamę
Czy zawsze mieszkaliśmy tu, gdzie dziś? Skąd się biorą królowie… i miasta? Nowy sezon Wawelaków zaczynamy od wielkiej podróży — ale nie byle jakiej. Tym razem spróbujemy dowiedzieć się, skąd właściwie wziął się król Krak. Czy zawsze tu mieszkał? A może przybył z odległych stron? Może spotkał jakiegoś smoka już w drodze na Wawel? Jakie decyzje sprawiły, że właśnie tu – na wzgórzu nad Wisłą – postanowił zostać?
Spotkaniu będzie towarzyszył warsztat psychospołeczny, który pomoże dzieciom się poznać – w końcu to początek nowej edycji cyklu! Będzie to okazja do wspólnej zabawy, rozmowy i zbudowania pierwszych relacji w grupie.
27 września | Skąd wzięły się kasztany?
miejsce: Ogrody Królewskie, w przypadku złej pogody: sala pod Przeglądem Wojsk (Zamek II), warsztaty w budynku nr 7
Czy rośliny też podróżują? A może ktoś im w tym pomaga? Tym razem przeniesiemy się do wawelskich ogrodów, by przyjrzeć się roślinom, które – choć dziś rosną tu jak u siebie – kiedyś wcale nie były stąd. Dowiemy się, jak trafiły do Krakowa i co mieli z tym wspólnego nasi monarchowie.
Spotkaniu będzie towarzyszył warsztat psychospołeczny, na którym zastanowimy się, jak to jest robić coś po raz pierwszy i że odwaga to nie brak strachu, tylko chęć, by próbować mimo niego. Bo każdy wielki podróżnik kiedyś zrobił pierwszy krok.
11 października | Gdzie uciekać, gdy trzeba uciekać tam, gdzie pieprz rośnie?
miejsce: Sala pod orłem (Zamek II), warsztaty w budynku nr 7
Czy ktoś kiedyś naprawdę uciekał tam, gdzie pieprz rośnie? A może jechał tam z własnej woli? Tym razem porozmawiamy o wyprawach, które nie prowadziły ani do bitwy, ani do świętego miejsca — tylko po towary, smaki i zapachy z dalekiego świata.
Na dawnych szlakach handlowych przewożono rzeczy bardzo cenne: złoto, jedwabie, egzotyczne tkaniny, a przede wszystkim — przyprawy, takie jak pieprz, cynamon czy goździki. Dziś znajdziemy je w każdej kuchni, ale kiedyś były tak drogie, że przechowywano je jak skarby! W czasie spotkania odkryjemy, kto i dlaczego wyruszał po nie w długą drogę, jak wyglądały karawany i statki, i co można było przywieźć do zamku na Wawelu z końca świata.
W części warsztatowej wykorzystamy wawelskie kasztany: zrobimy z nich malutkie krosienka i upleciemy za ich pomocą kolorowe pajęczynki.
18 października | Skąd przybywali polscy królowie?
miejsce: Gabinet porcelanowy (Zamek I), warsztaty w budynku nr 7
Czy wszyscy polscy królowie pochodzili z Polski? Nie! Były takie czasy, gdy króla wybierano w specjalnym głosowaniu zwanym wolną elekcją, w której brali udział kandydaci z różnych zakątków Europy. Niektórzy mówili po francusku, inni po węgiersku czy niemiecku – ale wszyscy chcieli zostać królem kraju, który znał ich z opowieści, legend i map.
Podczas spotkania poznamy królewskich „gości zza granicy” i sprawdzimy, co ciekawego przywieźli ze sobą do Polski – nie tylko ubrania i zwyczaje, ale także sztukę, nowe potrawy i piękne przedmioty. Jednym z nich był król August II Mocny, który szczególnie kochał porcelanę – delikatną, białą ceramikę, tak cenną, że nazywano ją „białym złotem”.
W części warsztatowej rodziny wykonają własne gliniane figurki, poznając podstawy pracy z gliną.
8 listopada | Którędy na królewskie wesele?
miejsce: Sala senatorska, wejście na antresolę i pawana (Zamek II)
Dawno temu królewskie wesela były czymś znacznie więcej niż tylko uroczystością — były wydarzeniem politycznym, podróżą życia i początkiem zupełnie nowej historii. A zanim zabrzmiała muzyka i zatańczono pierwszy taniec, trzeba było… przyjechać! Czasem z bardzo daleka.
Na tym spotkaniu opowiemy o tym, jak wyglądały podróże kobiet, które miały poślubić polskich władców — jak wyglądały ich orszaki, co zabierały ze sobą i jak witano je w Krakowie. Szczególną uwagę poświęcimy Bonie Sforzy, włoskiej księżniczce, która wyruszyła z dalekiego południa, by zostać żoną Zygmunta Starego. Co ją tu czekało? Co wniosła ze sobą do życia na Wawelu?
W części warsztatowej nauczymy się kilku kroków dostojnego, tańca dworskiego.
15 listopada | Gdzie można znaleźć spokój?
miejsce: sala Kazimierzowska (Skarbiec Koronny), warsztaty w budynku nr 7
Nie wszystkie podróże mają cel w postaci skarbu, zamku czy przygody. Tym razem porozmawiamy o pielgrzymkach – czyli wyjątkowych podróżach, które ludzie odbywają, by odnaleźć spokój, sens i bliskość z tym, co dla nich najważniejsze.
Zastanowimy się wspólnie: czym jest spokój? Czy trzeba iść daleko, żeby go znaleźć? A może można go odkryć w sobie samym – albo w drugim człowieku?
W części warsztatowej zaprosimy dzieci do relaksacyjnych i integracyjnych zabaw psychospołecznych, które pomogą się wyciszyć, zbudować zaufanie i poczuć bezpiecznie w grupie. Będziemy oddychać, słuchać, poruszać się powoli i z uważnością – jak pielgrzymi, którzy wiedzą, że najważniejsze nie zawsze jest na końcu drogi.
6 grudnia | Gdzie się wybrać po sławę?
miejsce: Zbrojownia, warsztaty w budynku nr 7
W średniowieczu rycerze bronili swojego króla i na jego wezwanie wyruszali na wyprawy wojenne. Ale gdy wszyscy wokół są ubrani od stóp do głów w zbroje, jak poznać: kto swój, a kto wróg? Na polu bitwy pojawiały się chorągwie i herby, które informowały o tym, kim jest dany rycerz.
Podczas tego spotkania zastanowimy się, w jaki sposób rycerze prezentowali swoją tożsamość, poglądy, wartości i pochodzenie przez barwy i symbole na chorągwiach oraz herbach. Dowiemy się też, czym trzeba się było wykazać, aby zasłużyć na własny herb.
W części warsztatowej rodziny Wawelaków stworzą własne herby, na których umieszczą symbole, które najlepiej opowiedzą o tym, kim są i co jest dla nich ważne.
13 grudnia | Jak dbać o przyjaźń na odległość?
miejsce: Namioty tureckie (Zamek II), warsztaty w budynku nr 7
Dawniej, gdy król chciał porozmawiać z władcą innego kraju – nie dzwonił ani nie pisał SMS-a, tylko wysyłał posła. To właśnie oni – dyplomaci – podróżowali z daleka, żeby przekazać ważne wiadomości, prowadzić rozmowy i dbać o to, żeby różne państwa potrafiły żyć obok siebie w zgodzie.
Na spotkaniu opowiemy o wyprawach dyplomatycznych z czasów, gdy Polska była wielkim, otwartym na świat krajem. Szczególną uwagę poświęcimy relacjom z Turcją – daleką, egzotyczną dla ówczesnej szlachty, ale bardzo ważną. Co zabierał ze sobą polski poseł, co wręczał w darze i z czym wracał na dwór swojego króla?
W części warsztatowej dzieci wezmą udział w psychospołecznych zabawach o alternatywnych sposobach komunikacji. Sprawdzimy, jak można się porozumieć bez słów, i odkryjemy, że język to nie tylko to, co mówimy, ale też to, jak patrzymy, jak coś wręczamy, jak się poruszamy – i że można naprawdę wiele powiedzieć nawet nie mówiąc nic!
miejsce: Kościół św. Gereona, warsztaty w budynku nr 7, przejście przez Smoczą Jamę
Czy zawsze mieszkaliśmy tu, gdzie dziś? Skąd się biorą królowie… i miasta? Nowy sezon Wawelaków zaczynamy od wielkiej podróży — ale nie byle jakiej. Tym razem spróbujemy dowiedzieć się, skąd właściwie wziął się król Krak. Czy zawsze tu mieszkał? A może przybył z odległych stron? Może spotkał jakiegoś smoka już w drodze na Wawel? Jakie decyzje sprawiły, że właśnie tu – na wzgórzu nad Wisłą – postanowił zostać?
Spotkaniu będzie towarzyszył warsztat psychospołeczny, który pomoże dzieciom się poznać – w końcu to początek nowej edycji cyklu! Będzie to okazja do wspólnej zabawy, rozmowy i zbudowania pierwszych relacji w grupie.
27 września | Skąd wzięły się kasztany?
miejsce: Ogrody Królewskie, w przypadku złej pogody: sala pod Przeglądem Wojsk (Zamek II), warsztaty w budynku nr 7
Czy rośliny też podróżują? A może ktoś im w tym pomaga? Tym razem przeniesiemy się do wawelskich ogrodów, by przyjrzeć się roślinom, które – choć dziś rosną tu jak u siebie – kiedyś wcale nie były stąd. Dowiemy się, jak trafiły do Krakowa i co mieli z tym wspólnego nasi monarchowie.
Spotkaniu będzie towarzyszył warsztat psychospołeczny, na którym zastanowimy się, jak to jest robić coś po raz pierwszy i że odwaga to nie brak strachu, tylko chęć, by próbować mimo niego. Bo każdy wielki podróżnik kiedyś zrobił pierwszy krok.
11 października | Gdzie uciekać, gdy trzeba uciekać tam, gdzie pieprz rośnie?
miejsce: Sala pod orłem (Zamek II), warsztaty w budynku nr 7
Czy ktoś kiedyś naprawdę uciekał tam, gdzie pieprz rośnie? A może jechał tam z własnej woli? Tym razem porozmawiamy o wyprawach, które nie prowadziły ani do bitwy, ani do świętego miejsca — tylko po towary, smaki i zapachy z dalekiego świata.
Na dawnych szlakach handlowych przewożono rzeczy bardzo cenne: złoto, jedwabie, egzotyczne tkaniny, a przede wszystkim — przyprawy, takie jak pieprz, cynamon czy goździki. Dziś znajdziemy je w każdej kuchni, ale kiedyś były tak drogie, że przechowywano je jak skarby! W czasie spotkania odkryjemy, kto i dlaczego wyruszał po nie w długą drogę, jak wyglądały karawany i statki, i co można było przywieźć do zamku na Wawelu z końca świata.
W części warsztatowej wykorzystamy wawelskie kasztany: zrobimy z nich malutkie krosienka i upleciemy za ich pomocą kolorowe pajęczynki.
18 października | Skąd przybywali polscy królowie?
miejsce: Gabinet porcelanowy (Zamek I), warsztaty w budynku nr 7
Czy wszyscy polscy królowie pochodzili z Polski? Nie! Były takie czasy, gdy króla wybierano w specjalnym głosowaniu zwanym wolną elekcją, w której brali udział kandydaci z różnych zakątków Europy. Niektórzy mówili po francusku, inni po węgiersku czy niemiecku – ale wszyscy chcieli zostać królem kraju, który znał ich z opowieści, legend i map.
Podczas spotkania poznamy królewskich „gości zza granicy” i sprawdzimy, co ciekawego przywieźli ze sobą do Polski – nie tylko ubrania i zwyczaje, ale także sztukę, nowe potrawy i piękne przedmioty. Jednym z nich był król August II Mocny, który szczególnie kochał porcelanę – delikatną, białą ceramikę, tak cenną, że nazywano ją „białym złotem”.
W części warsztatowej rodziny wykonają własne gliniane figurki, poznając podstawy pracy z gliną.
8 listopada | Którędy na królewskie wesele?
miejsce: Sala senatorska, wejście na antresolę i pawana (Zamek II)
Dawno temu królewskie wesela były czymś znacznie więcej niż tylko uroczystością — były wydarzeniem politycznym, podróżą życia i początkiem zupełnie nowej historii. A zanim zabrzmiała muzyka i zatańczono pierwszy taniec, trzeba było… przyjechać! Czasem z bardzo daleka.
Na tym spotkaniu opowiemy o tym, jak wyglądały podróże kobiet, które miały poślubić polskich władców — jak wyglądały ich orszaki, co zabierały ze sobą i jak witano je w Krakowie. Szczególną uwagę poświęcimy Bonie Sforzy, włoskiej księżniczce, która wyruszyła z dalekiego południa, by zostać żoną Zygmunta Starego. Co ją tu czekało? Co wniosła ze sobą do życia na Wawelu?
W części warsztatowej nauczymy się kilku kroków dostojnego, tańca dworskiego.
15 listopada | Gdzie można znaleźć spokój?
miejsce: sala Kazimierzowska (Skarbiec Koronny), warsztaty w budynku nr 7
Nie wszystkie podróże mają cel w postaci skarbu, zamku czy przygody. Tym razem porozmawiamy o pielgrzymkach – czyli wyjątkowych podróżach, które ludzie odbywają, by odnaleźć spokój, sens i bliskość z tym, co dla nich najważniejsze.
Zastanowimy się wspólnie: czym jest spokój? Czy trzeba iść daleko, żeby go znaleźć? A może można go odkryć w sobie samym – albo w drugim człowieku?
W części warsztatowej zaprosimy dzieci do relaksacyjnych i integracyjnych zabaw psychospołecznych, które pomogą się wyciszyć, zbudować zaufanie i poczuć bezpiecznie w grupie. Będziemy oddychać, słuchać, poruszać się powoli i z uważnością – jak pielgrzymi, którzy wiedzą, że najważniejsze nie zawsze jest na końcu drogi.
6 grudnia | Gdzie się wybrać po sławę?
miejsce: Zbrojownia, warsztaty w budynku nr 7
W średniowieczu rycerze bronili swojego króla i na jego wezwanie wyruszali na wyprawy wojenne. Ale gdy wszyscy wokół są ubrani od stóp do głów w zbroje, jak poznać: kto swój, a kto wróg? Na polu bitwy pojawiały się chorągwie i herby, które informowały o tym, kim jest dany rycerz.
Podczas tego spotkania zastanowimy się, w jaki sposób rycerze prezentowali swoją tożsamość, poglądy, wartości i pochodzenie przez barwy i symbole na chorągwiach oraz herbach. Dowiemy się też, czym trzeba się było wykazać, aby zasłużyć na własny herb.
W części warsztatowej rodziny Wawelaków stworzą własne herby, na których umieszczą symbole, które najlepiej opowiedzą o tym, kim są i co jest dla nich ważne.
13 grudnia | Jak dbać o przyjaźń na odległość?
miejsce: Namioty tureckie (Zamek II), warsztaty w budynku nr 7
Dawniej, gdy król chciał porozmawiać z władcą innego kraju – nie dzwonił ani nie pisał SMS-a, tylko wysyłał posła. To właśnie oni – dyplomaci – podróżowali z daleka, żeby przekazać ważne wiadomości, prowadzić rozmowy i dbać o to, żeby różne państwa potrafiły żyć obok siebie w zgodzie.
Na spotkaniu opowiemy o wyprawach dyplomatycznych z czasów, gdy Polska była wielkim, otwartym na świat krajem. Szczególną uwagę poświęcimy relacjom z Turcją – daleką, egzotyczną dla ówczesnej szlachty, ale bardzo ważną. Co zabierał ze sobą polski poseł, co wręczał w darze i z czym wracał na dwór swojego króla?
W części warsztatowej dzieci wezmą udział w psychospołecznych zabawach o alternatywnych sposobach komunikacji. Sprawdzimy, jak można się porozumieć bez słów, i odkryjemy, że język to nie tylko to, co mówimy, ale też to, jak patrzymy, jak coś wręczamy, jak się poruszamy – i że można naprawdę wiele powiedzieć nawet nie mówiąc nic!
Prowadzący
Onufry Damek – edukator oraz przewodnik Zamku Królewskiego na Wawelu. Miłośnik twórczości Stanisława Wyspiańskiego, sztuki XV wieku i tenisa. Na co dzień prowadzi zajęcia na Wawelu, a w weekend cykl zajęć dla najmłodszych gości – Wawelaki. Dzień bez Wzgórza jest dniem straconym.
Aleksandra Król – historyczka zajmująca się historią kulinariów i życia codziennego oraz edukatorka muzealna związana z Zamkiem Królewskim na Wawelu. Od kilkunastu lat pokazuje dzieciom i młodzieży, że historia to nie tylko daty i fakty, ale fascynująca przygoda pełna zaskakujących odkryć. Uczy przez doświadczenie i dialog, wierząc, że nie ma głupich pytań – każde może prowadzić do niezwykłych tropów w przeszłości. Interesuje się odtwarzaniem starych receptur, zbiera też stare książki kucharskie, by lepiej poznać smaki i życie codzienne minionych czasów.
Jagoda Wójcicka – edukatorka muzealna, kuratorka i asystentka działu wystaw w Żydowskim Muzeum Galicja. Absolwentka studium muzealniczego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pasjonatka historii mody, jej szerokie zainteresowania obejmują także prawną ochronę dóbr kultury oraz dziedzictwa.
A w sobotę co Wy na to? – czyli wspomnijmy Wawelaki z 2023 roku.
Serdecznie dziękujemy wszystkim małym i dużym, którzy postanowili przeżyć z nami oraz Wawelakiem niesamowite przygody na Zamku Królewskim na Wawelu.
Zobacz filmik podsumowujący ubiegłoroczne spotkania.
Serdecznie dziękujemy wszystkim małym i dużym, którzy postanowili przeżyć z nami oraz Wawelakiem niesamowite przygody na Zamku Królewskim na Wawelu.
Zobacz filmik podsumowujący ubiegłoroczne spotkania.
Na zdjęciach uczestnicy spotkania Gdzie się znajdowało wawelskie miasteczko?
Na zdjęciach uczestnicy spotkania Jak wygląda składa książka
Na zdjęciach uczestnicy spotkania w dniu 11.05.2024
Wyróżnienie w konkursie „Słoneczniki 2025”
Cykl otrzymał wyróżnienie w kategorii LOGIKA, jako jedna z najbardziej rozwojowych krakowskich inicjatyw dla dzieci w wieku 0–14 lat.