Meble

Kolekcja mebli powstałych w Europie od schyłku średniowiecza do początku XX w.

Trzon kolekcji stanowią meble z XVI i XVII wieku, gromadzone z myślą o ekspozycjach w komnatach królewskich, mających przypominać czasy świetności rezydencji za panowania Jagiellonów i Wazów. Pozyskiwano je drogą zakupów od osób prywatnych oraz w antykwariatach krajowych i zagranicznych, głównie włoskich (np. w Wenecji) i wiedeńskich. Kolekcję wzbogaciły również dary, między innymi Leona Pinińskiego, Jerzego Mycielskiego, Antoniny i Dawida Abrahamowiczów.

Na szczególną uwagę zasługuje zbiór mebli włoskich z XVI stulecia, wśród których dominują skrzynie, o kształtach zbliżonych do antycznych sarkofagów, rzeźbione, ozdobione sztukaterią, złoceniami, polichromią czy intarsją oraz bogato dekorowane ławy skrzyniowe i paradne stoły.

Poziomem wykonania i bogactwem dekoracji nie ustępują manierystyczne meble francuskie z 2. połowy i z końca wieku XVI, głównie stoły i dwuczęściowe kredensy, tworzone przez stolarzy artystów z Île-de-France oraz Burgundii.

Nie brak również mebli pochodzących z wiodących ośrodków niemieckich czy niderlandzkich, jak na przykład zespół przenośnych kabinetów z końca XVI i pierwszej połowy XVII wieku, powstałych w Augsburgu, Kolonii,Antwerpii, zwracających uwagę bogatą intarsją z różnobarwnych gatunków drewna lub inkrustacją z kości łączonej z hebanem. Do zabytków tego typu należy również monumentalny kabinet o szylkretowej okładzinie, ozdobiony dodatkowo rysunkami przedstawiającymi świątynie Rzymu, wykonanymi w roku 1674 przez gandawskiego rysownika Livinusa Cruyla, na zamówienie biskupa wrocławskiego kardynała Fryderyka von Hessen Darmstadt.
Dość licznie jest reprezentowane meblarstwo późniejszych okresów, szczególnie z XVII i XVIII stulecia – między innymi zespół szaf, wśród nich holenderskie zdobione hebanem, tak zwane Kussenkast; przeszklone, służące do przechowywania porcelany; niemieckie „fasadowe” i „faliste”, wykonane najprawdopodobniej w Augsburgu i we Frankfurcie, czy wreszcie bogato rzeźbione szafy gdańskie. Produkcję gdańską reprezentują również stoły, prasa do bielizny, krzesła oraz dwuczęściowa szafa-kredens o wklęsło-wypukłych profilach fasady.

Wiek XVIII reprezentują przede wszystkim bardzo dekoracyjne meble francuskie– biurka, stoliki, małe sekretarzyki, wykonane w pracowniach Criaerda, Avrila, Dubois czy Topina. Najliczniejszą grupą są komody, w większości sygnowane przez wybitnych ebenistów paryskich takich jak Leleu, Stumpff, Franc, Lardin, Ellaume, Revault.

Kolekcja wawelskich mebli obejmuje również wiek XIX – klasycyzm, empire, biedermeier, styl Ludwika Filipa, Napoleona III, a także secesję i modernizm. Ta część zbiorów prezentowana jest przede wszystkim w Zamku Pieskowa Skała.