Abakanowicz. Bez reguł

wydarzenia towarzyszące wystawie | 26 IV – 27 IX 2025

Rzeźba - postać w trawie, z zielonym tłem i naturalnym otoczeniem.

Program skupia się na relacji między człowiekiem i materią. Złożony z warsztatów rękodzielniczych, interpretacyjnych i mindfulness, z wrażliwością podkreśla on relacje z przyrodą i kulturą, oraz w szerszym kontekście z otaczającym nas światem.

Oprowadzania kuratorskie

Terminy:
26 kwietnia 2025, prowadząca: dr Bogumiła Wiśniewska
24 maja 2025, prowadzący: Andrzej Szczepaniak
14 czerwca 2025, prowadząca: Natalia Koziara-Ochęduszko
5 lipca 2025, prowadząca: Natalia Koziara-Ochęduszko
9 sierpnia 2025, prowadząca: Natalia Koziara-Ochęduszko
6 września 2025, prowadzący: Andrzej Szczepaniak
27 września 2025, prowadząca: dr Bogumiła Wiśniewska

odbiorcy: młodzież (od 16. roku życia), dorośli
godz. 11:00
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
wstęp: 20 zł, sprzedaż online

bilety na 24 maja

bilety na 14 czerwca

bilety na 5 lipca
bilety na 9 sierpnia - link podamy 13 czerwca
bilety na 6 września - link podamy 9 lipca
bilety na 27 września - link podamy 31 lipca

Tytuł wystawy „Abakanowicz. Bez reguł” jest parafrazą wypowiedzi artystki, która wielokrotnie podkreślała: „Nie lubię reguł. Są wrogami wyobraźni”. Magdalena Abakanowicz poszukiwała nowych rozwiązań artystycznych, posługując się przy tym metodami, które łamały ówczesne kanony i konwenanse. Na Wawelu sztuka Abakanowicz, skonfrontowana z historycznymi przestrzeniami zamku, wybrzmi raz jeszcze, na nowo, w niespotykany dotąd sposób.
Otwierając przestrzenie Zamku Królewskiego na Wawelu na sztukę współczesną, zestawiając wnętrza królewskiej rezydencji z klasykami nowoczesności, chcemy zaproponować nowe możliwości interpretacji. Snując opowieści o sztuce Abakanowicz, podobnie jak artystka odchodzimy od utartych reguł, pokazujemy nowe rozwiązania wystawiennicze, zestawiając rzeźby z historycznym kontekstem, budujemy ich nowe znaczenia, a także oddajemy twórczość artystki wyobraźni odbiorców.

Prowadzący:
Natalia Koziara-Ochęduszko – historyczka sztuki, antropolożka kultury, muzealniczka, kustoszka Zamku Królewskiego na Wawelu, kuratorka wystawy „Abakanowicz. Bez reguł”. Kierownik Działu Badań Dziejów Wawelu w Zamku Królewskim na Wawelu i doktorantka na Wydziale Historycznym UJ.

Andrzej Szczepaniak – historyk sztuki, autor tekstów o sztuce, redaktor katalogów wystaw, kurator wystawy „Abakanowicz. Bez reguł”. Dyrektor wykonawczy Galerii Starmach w Krakowie. Kurator licznych wystaw sztuki dla czołowych galerii i instytucji sztuki nowoczesnej i współczesnej w Polsce, w tym Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie i Muzeum Narodowego w Krakowie. Kurator wystaw Magdaleny Abakanowicz, Mirosława Bałki, Marka Chlandy, Koji Kamojiego, Jarosława Kozłowskiego, Edwarda Krasińskiego, Adama Marczyńskiego, Mikołaja Smoczyńskiego, Mariana Warzechy i innych. Jego zainteresowania skupiają się szczególnie wokół dwóch artystów – Jerzego Nowosielskiego i Henryka Stażewskiego; był m.in. redaktorem poświęconych im pierwszych anglojęzycznych publikacji monograficznych, które wydano w SKIRA Editore w Mediolanie. Ekspert współpracujący z takimi domami aukcyjnymi, jak Chrities, Sothebys, Dorotheum, Karl&Faber, Ketterer Kunst GmbH & Co czy Desa Unicum.

dr Bogumiła Wiśniewska – historyczka sztuki, muzealniczka, kustoszka Zamku Królewskiego na Wawelu, kuratorka wystawy „Abakanowicz. Bez reguł”. W Instytucie Historii Sztuki UJ obroniła pracę doktorską na temat zagadnienia powtórzenia w polskiej sztuki współczesnej po 1989 roku.

Oprowadzanie po Ogrodach Królewskich

7 VI 2025, 13 IX 2025

odbiorcy: młodzież (od 16. roku życia), dorośli
godz. 11:00–12:00
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
wstęp: 20 zł, sprzedaż online

Zapraszamy na oprowadzanie po ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu. Spacer poprowadzi specjalistka ds. ogrodów, która przybliży dzieje tego miejsca, opierając się na badaniach archeologicznych i źródłach historycznych. Uczestnicy będą mieli okazję poznać odtworzony układ przestrzenny ogrodów, poczuć klimat epoki dzięki odpowiednio dobranym roślinom, ich kompozycji oraz elementom architektury ogrodowej. Zwiedzanie będzie także okazją do refleksji nad relacją między zabytkową przestrzenią a sztuką współczesną – w kontekście wystawy „Abakanowicz. Bez reguł”. Ogrody ukażą się nie tylko jako tło dla ekspozycji, lecz również jako przestrzeń znaczeń – żywa, przeniknięta historią i pulsująca natura.

Prowadząca: Katarzyna Żółciak

Od wielu lat sprawuje opiekę merytoryczną i realizacyjną nad założeniami ogrodowymi Wawelu, Pieskowej Skały i Stryszowa. Czuwa nad ich utrzymaniem zgodnie z zatwierdzonym kierunkiem historyczno-konserwatorskim i zasadami udostępniania tych przestrzeni. Ma duże doświadczenie w pracy studialno-badawczej, projektowej i wykonawczej w zakresie rewaloryzacji ogrodów (w tym m.in. odtworzonych ogrodów królewskich na Wawelu) oraz aranżacji zieleni.

Oprowadzanie w polskim języku migowym (PJM)

13 V 2025, 16 IX 2025

odbiorcy: młodzież (od 16. roku życia), dorośli
godz. 15:00–16:00
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
wstęp: 20 zł, sprzedaż online
oprowadzanie jest w polskim języku migowym (PJM), na to wydarzenie nie zapewniamy tłumaczenia na język polski foniczny

Zapraszamy na oprowadzanie po wystawie „Abakanowicz. Bez reguł” w polskim języku migowym (PJM). Prezentowane pośród zieleni i historycznej architektury dzieła artystki nabierają nowych znaczeń. Magdalena Abakanowicz podkreślała, że sztuka to spotkanie człowieka z naturą. Poprzez swoje prace starała się pokazać to, co ukryte. Podczas spotkania uczestnicy poznają nie tylko życie i twórczość Magdaleny Abakanowicz, ale także wyjątkowy kontekst wystawy. Będzie to okazja do refleksji nad relacją człowieka z naturą i historią, a także do indywidualnego odczytania prezentowanych rzeźb.

Prowadzący: Jakub Studziński

Historyk, muzealnik, surdopedagog, główny specjalista ds. edukacji kulturowej, koordynator projektu „Małopolska. Kultura wrażliwa” oraz programu dostępności w Małopolskim Instytucie Kultury w Krakowie. Biegły tłumacz i lektor polskiego języka migowego, przewodnik po krakowskich instytucjach kultury, animator kultury. Osoba g/Głucha. Zajmuje się przede wszystkim inkluzywnością w kulturze – dąży do tego, aby instytucje kultury na terenie województwa małopolskiego były otwarte i dostępne dla osób z różnymi potrzebami. W tym celu edukuje, rozmawia, wspiera, uświadamia, partycypuje. Jest członkiem krakowskiego Stowarzyszenia Dobrze.

Człowiek i materia

integracyjne warsztaty, dostosowane do potrzeb odbiorców z niepełnosprawnością wzroku

odbiorcy: młodzież (od 14. roku życia), dorośli; zapraszamy zarówno osoby widzące, jak i osoby z niepełnosprawnością wzroku
godz.: 17:00–19:00
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
wstęp: 20 zł, sprzedaż online

4 VI 2025 Przestrzeń w ruchu

Zapraszamy na warsztaty inspirowane twórczością Magdaleny Abakanowicz. Okazją do spotkania będzie wystawa prac artystki prezentowana w ogrodach wawelskich. Podczas zajęć uczestnicy zapoznają się z dziełami prezentowanymi w plenerze, a następnie stworzą własne mobile – przestrzenne formy inspirowane stylem i materiałami wykorzystywanymi przez Abakanowicz. W pracy twórczej posłużą się m.in. z folią aluminiową, sizalem, wełną, czyli materiałami nawiązującymi do tych stosowanych przez artystkę.

Warsztaty są dostępne dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Zapraszamy zarówno osoby widzące, jak i osoby z niepełnosprawnością wzroku.

24 IX 2025 Krocząca postać

Zapraszamy na warsztaty poświęcone twórczości Magdaleny Abakanowicz. Okazją do spotkania będzie wystawa prac artystki prezentowana w ogrodach wawelskich. Podczas warsztatów uczestnicy zapoznają się z dziełami prezentowanymi w plenerze, a następnie – inspirując się nimi – stworzą własne rzeźby z materiałów wykorzystywanych przez Magdalenę Abakanowicz.

Warsztaty dostępne dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Zapraszamy zarówno osoby widzące, jak i osoby z niepełnosprawnością wzroku.

Prowadząca: Katarzyna Bury

Historyczka sztuki, muzealniczka, kuratorka wystaw. Pracuje w Muzeum Krakowa. Od wielu lat zajmuje się dostępnością działań muzealnych, ze szczególnym uwzględnieniem osób z niepełnosprawnością wzroku. Autorka licznych audiodeskrypcji dzieł sztuki oraz wystaw muzealnych, a także scenariuszy warsztatów dla osób ze szczególnymi potrzebami. Opracowała m.in. ścieżkę zwiedzania dla osób z niepełnosprawnościami na wystawie „Podgórze Wojciecha Weissa”. Kuratorka sensorycznej wystawy „Zmysłowe miasto” w Muzeum Krakowa. Współorganizatorka warsztatów tworzenia szopek krakowskich dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Zajmuje się także przygotowywaniem pomocy dotykowych z wykorzystaniem tradycyjnych technik rzemieślniczych i artystycznych.

Wyrzeźbione w drewnie

warsztaty dla rodzin z dziećmi

27 VII 2025

godz. 10:00, czas trwania: 3 godz.
wstęp: 290 zł (5 biletów), sprzedaż online; jeden bilet uprawnia do skorzystania z jednego stanowiska rzeźbiarskiego, przy którym może pracować maksymalnie czteroosobowa grupa rodzinna; w każdej grupie musi być co najmniej jedna osoba dorosła
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
koordynatorka: Wiktoria Janik, wujanik@wawelzamek.pl

W lipcową niedzielę zapraszamy na rodzinne warsztaty inspirowane wystawą Magdaleny Abakanowicz prezentowaną w królewskich ogrodach. Podczas spotkania każda grupa wykona własny totem – rzeźbiarską opowieść o swojej rodzinie.

Będziemy pracować z użyciem wybranych technik, z których korzystała polska artystka w swojej wszechstronnej twórczości. Każda grupa otrzyma do obróbki klocek drewna o długości około 70 cm i przy pomocy narzędzi rzeźbiarskich oraz dodatkowych materiałów, takich jak płótno, sznurki, druty, papier, metal czy farby, zrealizuje swoją rzeźbiarską wizję.

Prowadząca: Elżbieta Świątkowska-Kamińska

plastyczka, rzemieślniczka z tytułem mistrzyni w zakresie rzeźby w drewnie, edukatorka. Współpracuje z muzeami i instytucjami kultury przy rekonstrukcji i konserwacji zabytkowej snycerki, a także ze współczesnymi projektantami, tworząc realizacje łączące sztukę nowoczesną z tradycyjnym rzemiosłem. Prowadzi unikatowe w skali kraju zajęcia, propagujące współczesne rzemiosło w duchu szacunku dla natury. Pracuje wyłącznie przy użyciu tradycyjnych, ręcznych narzędzi i technik.

Odlane z cyny

warsztaty dla dorosłych

28 VI 2025

godz.: 10:00, 13:30, czas trwania: 3 godziny
wstęp: 90 zł (20 biletów x 2), sprzedaż online
bilety na godz. 10:00
bilety na godz. 13:30
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
koordynatorka: Wiktoria Janik, wujanik@wawelzamek.pl

Podczas warsztatów uczestnicy poznają technikę wykonywania odlewów na wosk tracony – najstarszą technikę odlewniczą, stosowaną od epoki brązu aż do dziś, jedynie z niewielkimi modyfikacjami. Każdy uczestnik samodzielnie najpierw wykona woskowy model i nauczy się przygotowywać formę odlewniczą, a następnie stworzy niewielką cynową figurkę. Warsztaty będą okazją nie tylko do nauki i twórczej aktywności, ale także do refleksji nad rzemiosłem, formą i ciałem – tematami szczególnie bliskimi twórczości Magdaleny Abakanowicz.

Prowadząca: Barbara Mateja

Artystka, pedagożka, nauczycielka Montessori i edukatorka w Zamku Królewskim na Wawelu. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, gdzie w 2018 roku ukończyła scenografię. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2023 w dziedzinie animacji i edukacji kulturalnej. W swojej pracy artystycznej i edukacyjnej łączy różne techniki rzemieślnicze, jak tkactwo, plecionkarstwo, ceramika, dzianie czy grafika warsztatowa. Zajmuje się również szlachetnymi technikami fotograficznymi.

Pikniki ze sztuką

warsztaty dla dorosłych i młodzieży

26 VII 2025, 23 VIII 2025

godz. 11:00, czas trwania: 2 godz.
wstęp: 45 zł (20 biletów), sprzedaż online
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
koordynatorka: Wiktoria Janik, wujanik@wawelzamek.pl

Zapraszamy młodzież i dorosłych na wyjątkowe spotkanie ze sztuką w kwitnącej scenerii ogrodów Zamku Królewskiego na Wawelu. W przyjaznej, swobodnej atmosferze przyjrzymy się twórczości jednej z najważniejszych postaci polskiej sztuki współczesnej – Magdaleny Abakanowicz. Podczas warsztatów porozmawiamy o jej niezwykłych formach przestrzennych, organicznych strukturach i ludziach bez twarzy. Spróbujemy razem odkryć, jakie opowieści kryją się w jej dziełach. Nie jest potrzebna specjalistyczna wiedza z zakresu historii sztuki – liczy się otwartość, własna interpretacja i chęć spojrzenia na dzieło z różnych perspektyw.

Przewodniczką tej interpretacyjnej podróży będzie Sara Dąbrowska-Król, historyczka sztuki, znana na Wawelu z cyklu „Posłuchaj o pięknie”. Towarzysząc nam w poznawaniu tajników sztuki, pomoże zamienić akademicką wiedzę w opowieść, rozmowę i spotkanie.

Prowadząca: Sara Dąbrowska

Absolwentka historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, nauczycielka w liceum Montessori w Krakowie. Od kilku lat, reprezentując Zamek Królewski na Wawelu, prowadzi wykłady dla młodzieży i dorosłych na temat sztuki różnych epok w ramach cyklu „Posłuchaj o pięknie”. Jej celem jest popularyzacja wiedzy i opowiadanie o pozornie trudnych zagadnieniach w przystępny sposób. W mediach społecznościowych działa pod pseudonimem „Art Belfer”.

Neurożyczliwa podróż do siebie

cykl warsztatów wytchnieniowych

7 VII 2025, 8 VII 2025, 9 VII 2025, 10 VII 2025, 11 VII 2025

odbiorcy: dorośli
godz.: 8:00–9:30
miejsce zbiórki: przy wejściu do Ogrodów
wstęp: 30 zł, sprzedaż online
dodatkowe informacje: prosimy o zabranie mat lub koców i wygodnego ubrania; przydadzą się również: otwartość, ciekawość oraz ulubiony notatnik

Zapraszamy do udziału w cyklu warsztatów wytchnieniowych, w których rzeźby Magdaleny Abakanowicz będą stanowić inspirację do podróży w głąb siebie.

Sztuka, w kontakcie, z którą zatrzymujemy się na chwilę, często skłania nas do refleksji nad tym, jaką drogę życiową przeszliśmy, co jest dla nas ważne, za czym tęsknimy, jakie są nasze głęboko ukryte potrzeby. Zauważenie i nazwanie swoich potrzeb to kamień milowy w drodze ku dobremu samopoczuciu.

Warsztaty będą prowadzone w oparciu o komunikację empatyczną inspirowaną Porozumieniem bez Przemocy (ang. NVC) oraz wiedzę z zakresu neurobiologii, neurochemii i neuroestetyki. Uczestnicy będą mieli okazję przyjrzeć się swoim uczuciom, zrozumieć potrzeby, jakie za nimi stoją, a także zyskać świadomość swojego wpływu na dobrostan układu nerwowego. Jak powiedział ojciec neuronauk, Santiago Ramón y Cajal: „Każdy człowiek, jeśli tylko zechce, może zostać rzeźbiarzem własnego mózgu”.

Prowadząca: dr Katarzyna Kucwaj-Brysz

Trenerka komunikacji empatycznej i coachingu opartego na potrzebach, popularyzatorka neurożyczliwości, naukowczyni w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pasjonatka neuronauk, miłośniczka kontaktu z przyrodą i chwytania „tu i teraz”, a także wszelkiego rodzaju rękodzieła. Entuzjastka biegania, zwłaszcza górskiego.

Młodzi Magdalenie Abakanowicz

15 VI 2025

godz. 12:00
wydarzenie ogólnodostępne w przestrzenie wystawy

Zapraszamy na ogólnodostępny performance przygotowywany we współpracy nauczycieli i młodzieży z Niepublicznego Liceum Sztuk Plastycznych Cosinus oraz Zamku Królewskiego na Wawelu.

Wydarzenie będzie dostępne dla wszystkich odwiedzających w tym dniu wystawę.

Planowany performance to podsumowanie działań uczniów, którzy w semestrze letnim bieżącego roku szkolnego wezmą udział w inicjatywie „Młodzi Magdalenie Abakanowicz”. W ramach tej inicjatywy uczniowie będą uczestniczyć w oprowadzaniach kuratorskich po wystawach „Abakanowicz. Bez reguł. Rzeźby w ogrodach królewskich” i „Abakanowicz. Bez reguł. Arrasy i abakany w komnatach” i warsztatach tworzenia masek inspirowanych plastyką jednej z najważniejszych polskich artystek. Jest to kontynuacja współpracy Niepublicznego Liceum Sztuk Plastycznych Cosinus w Krakowie z Zamkiem Królewskim na Wawelu.

Prowadzący: dr Bogumiła Wiśniewska, Natalia Koziara-Ochęduszko, Barbara Mateja

Koordynatorki: Kama Guzik, Julia Butryn, Wiktoria Janik