Sztuka współczesna w rezydencjach królewskich i muzeach sztuki dawnej

Zamek Królewski na Wawelu zaprasza do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej poświęconej obecności sztuki współczesnej w przestrzeniach rezydencji królewskich oraz muzeów sztuki dawnej.

Celem konferencji jest krytyczna refleksja nad znaczeniem i rolą prezentowania sztuki współczesnej w instytucjach, które gromadzą sztukę dawną. W kontekście muzeów o profilu historycznym i artystycznym, takich jak rezydencje królewskie czy muzea sztuki dawnej, współczesne interwencje artystyczne – od pojedynczych obiektów po kompleksowe wystawy – otwierają nowe pola interpretacyjne i stwarzają możliwości do dialogu międzypokoleniowego.

Celem konferencji jest otwarcie dyskusji na temat współczesnych strategii kuratorskich, form mecenatu artystycznego i interwencji artystycznych w przestrzeniach historycznych oraz zwrócenie uwagi na dialog pomiędzy dawnymi dziełami a współczesnymi realizacjami. Interesuje nas zarówno aspekt praktyczny– organizacja wystaw, wybór artystów, wyzwania konserwatorskie – jak i teoretyczne i krytyczne spojrzenie na znaczenie tych działań. Dlatego tematyka konferencji jest adresowana zarówno do muzealników, kuratorów wystaw, artystów, jak i historyków sztuki, muzeologów, konserwatorów, kulturoznawców czy osób zarządzających instytucjami kultury.

Celem panelu jest refleksja nad tym jak współcześni artyści odnoszą się do dziedzictwa sztuki dawnej. Jakie elementy tematyczne, formalne czy symboliczne są przez nich reinterpretowane? Czy w ich twórczości można dostrzec świadome nawiązania do dawnych motywów, gestów i technik? Chcemy poruszyć również kwestię współpracy artystów z instytucjami kultury: jak dobierane są przestrzenie ekspozycyj- ne, w jakim zakresie powstają realizacje site-specific, a kiedy adaptowane są już istniejące prace? Jakie strategie instytucjonalne decydują o formie i charakterze tych interwencji oraz gdzie przebiegają granice dopuszczalnej ingerencji w kontekst historyczny?

Panel poświęcony będzie analizie znaczenia kontekstu historycznego miejsca prezentacji dla odbioru sztuki współczesnej. Jak zestawienie sztuki dawnej i współczesnej wpływa na reinterpretację kanonu kulturowego? W szczególności interesować nas będą relacje między nowoczesnymi dziełami a przestrzeniami rezydencji królewskich – na ile możliwe jest harmonijne współistnienie współczesnych interwencji artystycznych z historycznymi narracjami tych miejsc? Czy obecność sztuki współczesnej w takich lokalizacjach przekształca sposób, w jaki odczytywane są prezentowane prace? A może to właśnie one inicjują nowe interpretacje kolekcji stałych i przeszłych opowieści?

Planujemy skupić się na narzędziach edukacyjnych i interpretacyjnych wykorzystywanych w kontekście prezentacji sztuki współczesnej w instytucjach gromadzących sztukę dawną. Interesuje nas, w jaki sposób angażowana jest publiczność – zarówno stała, jak i okazjonalna – oraz jaką rolę odgrywają w tych procesach pracownicy instytucji. Jakie są najskuteczniejsze formy komunikacji i jak zmieniają się oczekiwania odbiorców w obliczu współczesnych interwencji?

Jakie są dobre praktyki w tym zakresie? Panel będzie okazją do omówienia praktycznych problemów i dobrych praktyk związanych z konserwacją w kontekście wspólnej ekspozycji dzieł pochodzących z różnych epok. Jakie materiały i techniki współczesnych twórców stanowią wyzwanie dla instytucji? Jak radzić sobie z kwestiami bezpieczeństwa, trwałości i integracji konserwatorskiej w złożonych projektach wystawienniczych?

W panelu przyjrzymy się współczesnej roli mecenatu i prywatnego kolekcjonerstwa w kształtowaniu oferty wystawienniczej instytucji prezentujących sztukę dawną. Czy muzea aktywnie współtworzą nowe kolekcje? Jak wygląda współpraca z artystami, mecenasami i kolekcjonerami? Czy możliwe jest tworzenie nowych narracji kuratorskich przy wsparciu zewnętrznych partnerów?

Nadesłane artykuły zostaną opublikowane w tomie pokonferencyjnym planowanym na 2026 rok.