MUZYKA

Muzyka, podobnie jak sztuki wizualne, towarzyszy ludziom od dawna. Należała do sfery sacrum – była hołdem oddawanym bogom, elementem ceremonii religijnych – ale również do sfery profanum. Gra instrumentów i śpiewy stanowiły tło wspólnych zabaw i służyły rozrywce. Tak jak sztuki plastyczne czy literatura, były sposobem wyrażania uczuć i wzbudzania ich u odbiorcy.

O muzyce w świecie starożytnym wiemy przede wszystkim z ikonografii antycznej. Znane są przedstawienia wydarzeń, w których muzyka odgrywała istotną rolę, zaś instrumenty nie tylko były narzędziem do wydobywania dźwięków, ale również stanowiły atrybuty mitycznych bogów, współtworząc ich charakterystykę. W religii chrześcijańskiej muzyka była łącznikiem między Bogiem a człowiekiem, przez co w ikonografii istotną rolę zaczęła odgrywać symbolika instrumentów. Ich ukryte znaczenia mogły pomagać w głoszeniu treści proroczych czy kultowych. W okresie nowożytnym, chcąc przedstawić ideę muzyki, gdy jej samej przedstawić się nie dało, wyobrażano ją alegorycznie pod postacią młodej kobiety trzymającej w ręce atrybut, czyli lirę Apollina lub inny instrument muzyczny.

Chrześcijańskie znaczenia instrumentów obecne były również w niderlandzkich martwych naturach służących wyrażeniu treści wanitatywnych. Z czasem zaczęto również przedstawiać koncerty dworskie, a także wiejskie zabawy – sceny te często wiązały się z konkretną wymową ideową, zachwalającą bądź potępiającą konkretne zachowania. W romantyzmie, gdy artysta zaczął być postrzegany jako kreator, zaczęto przedstawiać w sztukach wizualnych również kompozytorów, zaś ich twórczość stanowiła inspirację dla przyszłych pokoleń artystów i pozostaje nią do dziś. Muzyka i sztuka są nierozerwalnie złączone w dziejach kultury, o czym przekonacie się w tej odsłonie naszego projektu wystawienniczego.