Kontrasty

Sam Hunter, In the Mountains of Japan 

Ogrody Zamku Królewskiego na Wawelu nie są jednym z popularnych dziś parków rzeźby, doskonale jednak pełnią podobną funkcję podczas dorocznych, letnich pokazów. Ogród królewski zamienia się wówczas w przestrzeń wystawienniczą, w której na wolnym powietrzu, w otoczeniu natury prezentowana jest sztuka współczesna. Dzieła sztuki, środowisko i historia łączą się w jedno. Kontrast między nowym (rzeźba) i dawnym (architektura) podkreśla spójność sztuki i dopełniający się charakter dwóch jakże odmiennych jej rodzajów i różnych ról, jakie pełnią. Ogród staje się laboratorium, w którym na nowo definiowane są pojęcia i funkcje rzeźby oraz wystawy.  

Dzieło sztuki w przestrzeni publicznej jest czymś więcej niż obiekt wystawiany w muzeum czy galerii. Musi wpisywać się w kontekst urbanistyczny, przestrzenny i architektoniczny, a w przypadku prezentacji rzeźb w ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu – również historyczny. Sztuka eksponowana na wolnym powietrzu znosi granice między bryłą i jej otoczeniem. Rzeźba jest doświadczana wszystkimi zmysłami.
 
Taki sposób pokazywania sztuki ma wyjątkowe walory edukacyjne, pozwala wykazać jej interdyscyplinarność, związki historyczne oraz inspiracje artystyczne. Sztuka nawiązuje relacje z odbiorcami, wchodzi z nimi w kontakt, zachęca do podziwiania. Może mieć charakter dekoracyjny, może też inicjować dyskusje i rozmowy, pobudzać do refleksji na temat czasów minionych oraz ich wpływu na teraźniejszość. 
 
Prezentowanie rzeźb współczesnych twórców w historycznych ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu to próba stworzenia swoistego forum artystycznego, w którym to, co dawne, spotyka się z tym, co obecne, gdzie dzieło sztuki przemawia z nową, niespotykaną siłą, niejako wychodzi z muzeum, wpisując się w otaczającą rzeczywistość i przestrzeń. 

Prace Pawła Orłowskiego w wawelskich ogrodach stają się instalacjami, których znaczenie wypływa z genius loci królewskiej rezydencji. Prezentowanie rzeźb w tej przestrzeni to nie interwencja artystyczna, lecz zaskakująca synergia sztuki dawnej i współczesnej, wzajemnie dopełniająca się opowieść o sztuce, historii i losach człowieka. Dzieła wystawiane w ogrodach stają się integralną częścią tej przestrzeni. Usytuowanie na osiach widokowych, między murami zamkowymi i roślinami, zachowanie odpowiednich proporcji, odbijanie światła – to wszystko nadaje im formę, kształt, kolor i fakturę. Kompozycja opiera się na równowadze między naturą a sztuką. Odbiorca jest równocześnie ich odkrywcą, zarówno w sensie fizycznym (znajdując poszczególne rzeźby w ogrodzie), jak i w sensie metaforycznym (nadając im znaczenia, tworząc własne interpretacje). 
dr Bogumiła Wiśniewska, kuratorka wystawy 

Paweł Orłowski urodził się w 1975 roku. Ukończył Liceum Sztuk Plastycznych w Rzeszowie, dyplom z wyróżnieniem uzyskał na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował w pracowni prof. Józefa Sękowskiego. Dodatkowo kształcił się w Universität der Künste w Berlinie pod kierunkiem prof. Karlaheinza Biederbicka. Rzeźbą zajmuje się niemal ćwierć wieku. Koncentruje się głównie na realizacji wielkogabarytowych form, od ponad dekady tworzy w charakterystycznym, geometrycznym stylu. W swoim dorobku artystycznym ma również formy małe, w których często porusza zagadnienia związane z ludzką egzystencją. 
Katarzyna Rij, Van Rij Gallery

Wystawy współczesnej rzeźby w ogrodach królewskich na Wawelu stały się tradycją. W tym sezonie są to prace Pawła Orłowskiego. Innowacyjne formy przestrzenne zostały zaprezentowane wśród zabytkowej architektury renesansowych ogrodów. Dopełnieniem wystawy będą działania z udziałem publiczności podejmujące tematy związane z ekologią, pracą, odpoczynkiem, własną ekspresją i tworzeniem. Inspiracją i punktem wyjścia do poszczególnych działań stały się konkretne prace prezentowane na wschodnim stoku wawelskiego wzgórza, gdzie będzie realizowany nasz program.

Prowadzenie: Bogumiła Wiśniewska, Paweł Orłowski

Zapraszamy na spacer po ogrodach w towarzystwie twórców wystawy „Kontrasty”. Podczas zwiedzania uczestnicy będą mieli okazję poznać inspiracje Pawła Orłowskiego oraz odkryć liczne konteksty samych dzieł i ich aranżacji. Prowadzący opowiedzą o założeniach ekspozycji, zachęcając do aktywnego udziału w dyskusji i wymianie myśli.

Zapraszamy do udziału w wyjątkowym spotkaniu z artystą w ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu. Na początku odbędzie się autorskie oprowadzanie po wystawie „Kontrasty”, po którym uczestnicy zostaną zaproszeni do rozmów o sztuce i nie tylko… Spotkanie będzie też okazją do poznania artysty jako znakomitego rysownika oraz spróbowania własnych sił w tym medium.

Prowadzenie: Izabela Aktypi
odbiorcy: młodzież, dorośli

W tym cyku historyczne miejsce stanie się łącznikiem pomiędzy teraźniejszością a przeszłością, a prezentowane rzeźby – bezpośrednim impulsem do działania. Zapraszamy do udziału w zajęciach, w czasie których uczestnicy odkrywają swobodę i balans poprzez ruch, medytację i relaksację. Uczestnicy będą przybierać różne formy, kształty, zatrzymując się w nich, aby skoncentrować się na wewnętrznych doznaniach. Zajęcia zakończą się medytacją oddechu, czyli pranajamą, oraz głęboką relaksacją. Dodatkowe informacje: uczestnik powinien zabrać ze sobą matę, swobodne ubranie i otwarte serce. Zajęcia są skierowane do osób początkujących oraz zaawansowanych, powyżej 16. roku życia. Przeciwskazaniem do uczestnictwa są problemy ze zdrowiem.

Summer dress – ŻYCIE W OGRODACH
Prowadzanie: Ben Lazar
odbiorcy: dorośli
Rośliny, zwierzęta, woda to główne tematy, które będą stanowiły punkt wyjścia do rozmów o ekologii. Warsztaty będą prowadzone w formie pogawędek w ogrodzie – tym współczesnym i historycznym. Prowadzący przybliży uczestnikom m.in. pojęcie permakultury i hortiterapii, z własnego doświadczenia zaprezentuje szereg praktycznych rozwiązań. Zapraszamy do udziału w całym cyklu lub wybranych wydarzeniach.

Swinging woman | WARSZTATY TWORZENIA LATAWCÓW | 30 sierpnia 2024
odbiorcy: rodziny z dziećmi od 7. roku życia
U progu jesieni, zainspirowani formą wielkoformatowych rzeźb Pawła Orłowskiego, zapraszamy do udziału w warsztatach tworzenia latawców. Z dostępnych materiałów uczestnicy wykonają własne latające konstrukcje, które w dniu warsztatów niewątpliwie staną się ozdobą okolicznych bulwarów wiślanych.

Prowadząca: Barbara Mateja – artystka, pedagożka, nauczycielka Montessori i edukatorka w Zamku Królewskim na Wawelu. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, gdzie w 2018 roku ukończyła scenografię. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2023 w dziedzinie animacja i edukacja kulturalna. Oprócz rzemiosła w rodzaju tkactwa, plecionkarstwa, ceramiki, dziania czy grafiki warsztatowej, uprawia szlachetne techniki fotograficzne.