Oficjalna strona biletów na Wawel: bilety.wawel.krakow.pl

Smoczy ogród. Bronisław Chromy na Wawelu

30 kwietnia – 30 września 2022
Organizatorzy wystawy: Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki oraz Fundacja im. Bronisława Chromego

Wystawa w ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu uświetnia 50. rocznicę powstania pomnika Smoka Wawelskiego, prezentując rzeźby plenerowe, zaś przekrój całej twórczości artysty oglądać można w ramach wystawy w Autorskiej Galerii Bronisława Chromego w parku Decjusza w Krakowie.

Spacerując wokół wzgórza wawelskiego, trudno nie natknąć się na dzieła Bronisława Chromego. Na Plantach pośród drzew spotkamy trzy kamienne Sowy z 1959 roku. W pobliżu dworku Kossakówka znajduje się niezwykle dynamiczny pomnik Żołnierzy Polski Walczącej z 1992 roku, w formie trzech monumentalnych orłów. Na bulwarze Czerwieńskim uwagę przyciąga pomnik psa Dżoka, będący artystycznym wyrazem niezwykłej psiej wierności, której historia wzrusza do dziś. Jednak każdy spacerujący tym bulwarem przede wszystkim kieruje swoje kroki pod pomnik Smoka Wawelskiego.

Bronisław Chromy

Rzeźbiarz, medalier, malarz i grafik.

U rodził się w 1925 roku w Leńczach koło Lanckorony. Przeżywszy 92 lata, zmarł w 2017 roku w Krakowie, w którym żył, pracował i tworzył od młodzieńczych lat.

Po ukończeniu krakowskiego Liceum Sztuk Plastycznych rozpoczął studia w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom uzyskał w 1956 roku w pracowni Xawerego Dunikowskiego. Był profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz członkiem Polskiej Akademii Umiejętności.

Jako człowiek wielkiego serca był postacią niezwykle lubianą zarówno w środowiskach artystycznych, świecie kultury, jak również wśród mieszkańców Krakowa, z którymi był ściśle związany przez swoją działalność artystyczną i społeczną.

Bronisław Chromy był cenionym i podziwianym twórcą rzeźby monumentalnej, kameralnej, medalierstwa, a także malarstwa i grafiki. Dzięki swojemu talentowi, niespożytej energii i pracowitości tworzył niemal do dziewięćdziesiątego roku życia, a spod jego ręki wychodziły dzieła, których charakterystyczny styl czynił je niepowtarzalnymi oraz rozpoznawalnymi.

Twórczość Bronisława Chromego jest niezwykle uniwersalna zarówno pod względem środków wyrazu artystycznego, jak też tematyki dzieł. Ten wybitny artysta zrealizował liczne pomniki, rzeźby plenerowe i kameralne oraz dzieła sakralne, które na trwałe zapisały się w historii sztuki i kultury narodowej. W swojej twórczości podejmował wiele tematów. Zwracają uwagę m.in. rzeźby o tematyce historycznej i martyrologicznej, kosmologicznej oraz animalistycznej. W iele z nich podziwiać można w jego Autorskiej Galerii w parku Decjusza.

Smok Wawelski

Jednak najbardziej znanym dziełem Bronisława Chromego jest pomnik Smoka Wawelskiego, którego sława sięga daleko poza granice Polski. Niewiele brakowało, by ten najbardziej rozpoznawalny symbol Krakowa stał zupełnie gdzie indziej i był fontanną. Bronisław Chromy zdobył bowiem wszystkie trzy nagrody w ogłoszonym w 1960 roku konkursie na fontanny miejskie. Fontannę z figurą smoka realizował z myślą o placu Wolnica. Kiedy rzeźba była gotowa, pracownię artysty odwiedził ówczesny prezydent Miasta Krakowa Zbigniew Skolicki i uznał, że musi ona stanąć u stóp wzgórza wawelskiego. Udało mu się przekonać do tego pomysłu dyrektora Zamku Królewskiego na Wawelu profesora Jerzego Szablowskiego i w ten sposób przed wejściem do Smoczej Jamy od pięćdziesięciu lat zieje ogniem Smok Wawelski. Zaś na placu Wolnica stanęło inne dzieło Bronisława Chromego – fontanna Trzej Grajkowie, która znajduje się tam do dzisiaj.

Kuratorka: Grażyna Chromy-Rościszewska
Koordynacja: Julianna Karp, Joanna Kazubowska
Nadzór konserwatorski: Grażyna Chromy-Rościszewska, Daniel Bednarczyk

Program towarzyszący wystawie

Projekt SMOK
Z czym kojarzy Ci się smok wawelski? Czy jest to przede wszystkim postać z legendy? A może brązowy pomnik stojący u stóp wzgórza wawelskiego? Z okazji 50. rocznicy ustawienia figury smoka wawelskiego między Wisłą a Smoczą Jamą zapraszamy do wzięcia udziału w Projekcie SMOK. W jego ramach będziemy zapraszać odwiedzających wzgórze wawelskie, aby podzielili się z nami swoimi wspomnieniami i skojarzeniami związanymi ze smokiem, jego pomnikiem i miejscem, w którym się znajduje.
Wolontariusze wawelscy będą zapraszać Was do rozmów w wybrane dni w wakacje roku, a efekt ich rozmów ukaże się pod postacią specjalnego raportu we wrześniu.

Inauguracja projektu: Noc Muzeów, 13 maja 2022 r., godz. 18:00-21:00
Kontakt: projektsmok@wawelzamek.pl

W Smoczym Ogrodzie. Święto Krakowskiej Rodziny
28-29 maja 2022, godz. 10:00-14:00

W ramach Święta Krakowskiej Rodziny w dniach 28-29 maja 2022 roku zapraszamy na spotkanie ze Smoczym Drzewem Odwiedzin.
Wszystkie dzieci, które odwiedzą Ogrody Królewskie w godzinach 10:00-14:00, pomogą zazielenić się Smoczemu Drzewu Odwiedzin. Następnie będą miały okazję bliżej poznać faunę i florę, których odkrywanie krok po kroku ułatwi edukacyjna mapa wzgórza wawelskiego. A Wawel opanowało ostatnio mnóstwo fantastycznych stworzeń! Część z nich została wyrzeźbiona przez Bronisława Chromego i będziemy ich szukać w Ogrodach Królewskich na wystawie „Smoczy ogród”.
  • uczestnicy mogą dołączyć do wydarzenia w dowolnym momencie między 10:00 a 14:00, w oba dni 28 i 29 maja
  • wydarzenie otwarte, nie obowiązuje rezerwacja biletów
  • wstęp z biletem do Ogrodów Królewskich
Prowadzenie:
Patrycja Mizera – absolwentka kierunków historia sztuki i sztuka ogrodowa, florystka i edukatorka współpracująca z Zamkiem Królewskim na Wawelu. Od wielu lat związana z ogrodem dworku Rydlówka, któremu przywraca historyczny wygląd. Prowadzi zajęcia edukacyjne o tematyce florystycznej w Zamku Królewskim na Wawelu, oddziałach Muzeum Historycznego oraz w szkołach.

Oprowadzanie z kuratorem
17 sierpnia 2022
Zapraszamy na oprowadzanie po wystawie "Smoczy ogród. Bronisław Chromy na Wawelu" poprowadzone przez kuratorkę Grażynę Chromy-Rościszewską.
Wspaniały smok ziejący ogniem pod wzgórzem wawelskim jest powszechnie znany, warto zatem przyjrzeć się również innym pracom Bronisława Chromego, znajdującym się obecnie w ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu. Podczas oprowadzania opowie o nich córka artysty i kuratorka wystawy.
  • godz.: 12:00, czas zwiedzania: ok. 60 min.
  • bilety 10 zł
Bestie, stwory, zwierzęta – legendy, mity, opowieści
lipiec-sierpień 2022

W trakcie wakacji zapraszamy na spotkania na wystawach Zamku Królewskiego na Wawelu. Są one przeznaczone dla rodzin z dziećmi oraz osób dorosłych. Jednym z tematów spotkań będą bestie, stwory i zwierzęta, których część można zobaczyć na wystawie „Smoczy ogród”.
Za każdym niezwykłym miejscem stoją ciekawe historie i bohaterowie. Nie inaczej jest z Zamkiem Królewskim na Wawelu, który przepełniony jest pięknymi dziełami sztuki, ale także fascynującymi opowieściami. Zapraszamy na podróż do krainy wawelskich legend, aby zapoznać się z ich fantastycznymi wydarzeniami i bohaterami. A w Ogrodach Królewskich przywitają Was ich wakacyjni mieszkańcy, którzy zamienili je na Smoczy Ogród!
Wybrane spotkania odbędą się w języku ukraińskim.
Szczegóły w programie Wpadnij na Wawel.

Smocze historie w królewskich ogrodach
23 maja 2022 – 30 czerwca 2022 oraz 1–30 września 2022

Zapraszamy dzieci z przedszkoli i uczniów klas I-III SP na wyjątkową, „smoczą” lekcję plenerową. Została ona przygotowana do wystawy czasowej „Smoczy ogród. Bronisław Chromy na Wawelu”.
Fani księcia Kraka, kucharza Bartłomieja Bartoliniego, Smoka Wawelskiego oraz Szpiega Don Pedra z Krainy Deszczowców, przybywajcie! Tylko na wzgórzu wawelskim poznacie prawdziwą historię smoka wawelskiego!
Smoczy detektywi, do akcji! Waszym zadaniem będzie poszukiwanie śladów smoka na wzgórzu wawelskim i poznanie legendy o nim. Zaczniemy w ogrodach królewskich, gdzie schronili się towarzysze smoka wawelskiego, stworzeni przez Bronisława Chromego, twórcę jego najsłynniejszego pomnika. Następnie ruszymy na spacer po całym wzgórzu, zaglądając na dziedziniec arkadowy i przed Katedrę, a zakończymy w tajemniczej Smoczej Jamie.

słowa kluczowe: legenda, smok, rzeźba, Bronisław Chromy, wzgórze wawelskie, Smocza Jama, rzygacz
  • terminy: lekcja będzie realizowana od 23.05.2022 do 30.06.2022 oraz od 1.09.2022 do 30.09.2022
  • lekcje rozpoczynają się o godzinie: 10.00, 11.00,12,00, 13,00, czas trwania: 60 minut
  • obowiązuje rezerwacja: zgłoszenia przyjmowane od telefonicznie od 23 maja, poniedziałek godz. 9:00-14:00, wtorek-niedziela godz. 9:00-16:00, tel.: 12 422 16 97; liczba lekcji ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń
  • miejsce spotkania z prowadzącym: przy wejściu do Ogrodów Królewskich
  • maksymalna liczba uczestników: 30 osób wraz z opiekunami | wymóg: 1 opiekun na maksymalnie 10 uczestników
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa
Patroni Medialni
logotyp Polskiego Radialogotyp TVP Krakówlogotyp TVP Historialogotyp Radia Krakówlogotyp Radia Kraków Kulturalogotyp Dziennika Polskiegologotyp Rzeczpospolitejlogotyp czasopisma Spotkania z Zabytkami

W Smoczym ogrodzie

fot. O. Jando-Dziedzic. J. Dobrzański