Wawel Wyspiańskiego

oczy Stanisława Wyspiańskiego na tle jego obrazu "Błonia Krakowskie"

UWAGA: linki do e-sprzedaży znajdziecie w kalendarium – przy opisie każdego wydarzenia (będą aktywne z odpowiednim wyprzedzeniem)

Wyspiański – artysta przełomu wieków

Czasy, w których przyszło tworzyć Stanisławowi Wyspiańskiemu, to okres niezwykły i dynamiczny. Błyskawicznie rozwijał się wówczas przemysł, a pracę rąk ludzkich zaczęły zastępować maszyny. Zastanawiano się, czy następuje koniec sztuki i rękodzieła, czy fotografia zastąpi malarstwo i rysunek. Jednocześnie wielu artystów wyrażało głęboki sprzeciw wobec produkcji mechanicznej i przemysłowej, pielęgnując tradycyjne rzemiosło. Ostatnie dni wystawy „Wawel Wyspiańskiego” pozwolą nam dzięki warsztatom poczuć się, jakbyśmy znaleźli się w pracowniach artystów i rzemieślników na przełomie wieków XIX i XX. Poznamy jedną ze szlachetnych technik fotograficznych, stworzymy ekslibris metodą drzeworytu oraz witraże.

prowadzi: Barbara Mateja
warsztaty dla młodzieży (powyżej 16. roku życia) i dorosłych
opłata: 45 zł; sprzedaż online
podczas wybranych spotkań będą robione zdjęcia dokumentujące wydarzenie, które zostaną opublikowane na stronie internetowej Zamku oraz w mediach społecznościowych; więcej o przetwarzaniu danych osobowych w naszej instytucji: https://wawel.krakow.pl/rodo
kontakt do koordynatorki: magdalena.gacek@wawelzamek.pl

19 lipca Wyspiański, artysta książki – ekslibris

Podczas warsztatów weźmiemy w dłonie dłuta i drewno, aby zaprojektować i wykonać swój ekslibris za pomocą techniki drzeworytu.

Książki w dawnych wiekach były luksusem, często kosztującym niebotyczne sumy. Nic dziwnego, że ich właściciele oznaczali, do kogo należy dany egzemplarz lub cały księgozbiór. Tak narodził się ekslibris (łac. ex libris – z książek) – znak, którym posługiwał się właściciel. Używano ich od średniowiecza, ale piękno powstałych w XIX wieku ekslibrisów sprawiło, że stały się one same w sobie dziełami godnymi kolekcjonowania. Graficzne dzieła tego rodzaju tworzył także Stanisław Wyspiański, który poświęcał uwagę i siły twórcze również książkom, projektom okładek oraz typografii.

godzina: 16:30, czas trwania: ok. 4h
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego, cz. II (budynek kas)

20 lipca Wyspiański, artysta światła – witraż

Podczas warsztatów będziemy mieli okazję nauczyć się techniki witrażownictwa, począwszy od cięcia szkła, przez układanie barwnych kompozycji, aż po lutowanie.

Artyści przełomu XIX i XX wieku na nowo odkrywali piękno średniowiecznych dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego. Wielu z nich, tak jak Stanisław Wyspiański, podziwiało gotyckie katedry, w których wnętrzach migotało barwne światło przenikające przez witraże. Sam artysta zasłynął z oryginalnych projektów, które w jego marzeniach miały wypełnić okna katedry krakowskiej.

godzina: 10:30, czas trwania: ok. 4h
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego, cz. I (wejście od dziedzińca arkadowego)

21 lipca Wyspiański, artysta chwili – fotografia techniką Vandyke

Na zajęciach poznamy jedną z pierwszych technik szlachetnej fotografii – brąz Vandyke – jednej z najstarszej obok cyjanotypii technik fotograficznych w ogóle. Posługując się tą metodą będziemy mogli wywołać na materiale światłoczułym fotografie o ciepłych, brązowych tonach.

Czasy, w których przyszło tworzyć Wyspiańskiemu, a także architektura Wawelu, szkicowana przez artystę, mogą stać się dla nas inspiracją do poznania szlachetnych technik fotograficznych, które już na zawsze zmieniły oblicze sztuki. Choć artysta nie zajmował się bezpośrednio fotografią, miał z nią dużo do czynienia: gromadził zdjęcia i za pomocą tej nowinki technicznej archiwizował swoje dzieła. Kiedy robiono Wyspiańskiemu zdjęcie, to – jak na prawdziwego artystę przystało – teatralnie do niego pozował. Z kolei portrety jego autorstwa określa się często mianem „fotograficznych”.

godzina: 10:30, czas trwania: ok. 3h
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego, cz. II (budynek kas)

Oprowadzanie dla osób g/Głuchych i słabosłyszących w języku migowym

Sto dwadzieścia lat temu, wiosną 1904 roku, Stanisław Wyspiański – słynny krakowski artysta – opublikował dramat pt. "Akropolis", którego akcja rozgrywa się w katedrze wawelskiej. Jesienią 1904 roku rozpoczął pracę razem z architektem, Władysławem Ekielskim – nad pomysłem przebudowy wzgórza wawelskiego. Projekt nazywał się "Akropolis". Całe wzgórze wawelskie było zajęte przez wojska austriackie, a Wyspiański i Ekielski opowiedzieli się za całkowitym odzyskaniem tego miejsca i dążyli do tego, by Wawel jako serce Polski, wróciło do Polek i Polaków.

Wystawa Wawel Wyspiańskiego jest podzielona na trzy części: pierwsza prezentuje motywy wawelskie obecne w dziełach malarskich i rzeźbiarskich Wyspiańskiego, druga w utworach literackich, natomiast trzecia stara się pokazać wpływy Wyspiańskiego na innych artystów i twórców.

Przyjaciel Wyspiańskiego, Adam Chmiel – historyk i archiwista – pisał o nim:
"(...) Był zakochany w Wawelu. Marzył o wskrzeszeniu [przywróceniu] jego świetności (...)".

Podczas spaceru dowiemy się, dlaczego Wawel jako Akropolis był dla Wyspiańskiego bardzo ważny. I jaka była korelacja między nim a Wawelem.

terminy: 17 lipca – godz.16:00; 20 lipca – godz. 12:00
oprowadzanie prowadzone będzie w polskim języku migowym (PJM) – nie jest przewidziane tłumaczenie na język foniczny
miejsce zbiórki: przy wejściu na I część wystawy (dziedziniec arkadowy)

Prowadzący: Jakub Studziński – historyk, muzealnik, specjalista ds. edukacji kulturowy, animator kultury, przewodnik po krakowskich instytucjach kultury.

Oprowadzania tematyczne

Spotkajmy się na Wawelu – na Wawelu Wyspiańskiego. Artysta szczególnie umiłował sobie to miejsce i od dzieciństwa spoglądał na królewskie wzgórze z okien pracowni ojca. Traktował Wawel jako nieskończoną inspirację, skarbnicę historii, serce Krakowa i Polski. Podczas oprowadzań tematycznych będziemy poznawać różne aspekty twórczości Wyspiańskiego – jego wczesne lata, artystów, którzy byli dla niego wzorem, jego projekty odnowy Wawelu, twórczość literacką, malarską, a także tych, dla których on sam stał się inspiracją.

godzina: 11:00
warsztaty dla młodzieży (powyżej 16. roku życia) i dorosłych
opłata: 25 zł; sprzedaż online
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego (wejście z Dziedzińca Arkadowego)

14 kwietnia 2024 Sercem na Wawelu

Podczas oprowadzania dowiemy się, w jakich latach przyszło tworzyć Stanisławowi Wyspiańskiemu i dlaczego darzył on Wawel szczególnym podziwem. Poznamy dzieła sztuki, w których zamiłowanie artysty do tego miejsca wybrzmiało w wyjątkowy sposób.

Prowadząca: Patrycja Mizera.

28 kwietnia 2024 Inspiracje Wyspiańskiego – Wyspiański inspiracją

Wielu z nas wie, że Stanisław Wyspiański uczył się u słynnego Jana Matejki. Nauczyciel z pewnością wywarł ogromny wpływ na ucznia, jednak na pierwszy rzut oka widać, że styl obu malarzy zdecydowanie się różnił . Podczas spotkania dowiecie się, którzy artyści oraz jakie miejsca i wydarzenia historyczne miały szczególne znaczenie w jego twórczości. Spojrzymy też na tę drugą stronę, czyli na których artystów Wyspiański wywarł ogromny wpływ.

Prowadząca: Patrycja Mizera.

12 maja 2024 Wewnątrz dramatów

Stanisław Wyspiański był twórcą niezwykle oczytanym. Od najmłodszych lat jego wyobraźnia była rozbudzana przez legendy, mity i historię. Jak Wyspiański interpretował polskie legendy? W jaki sposób widział polską historię? Co chciał przekazać nam za pomocą słów i obrazów?

Prowadząca: Aleksandra Witkowska.

9 czerwca 2024 Nie tylko Wawel. Kraków Wyspiańskiego

Jak wyglądałby Kraków, gdyby nie twórczość Stanisława Wyspiańskiego? Aż trudno sobie to wyobrazić! Dziś niemal stałymi punktami wycieczek są właśnie miejsca związane z jego biografią i te, w których pozostawił swoje wybitne dzieła. Podążmy wspólnie śladem artysty.

Prowadząca: Aleksandra Witkowska.

Przełom wieków – czas zmian, czas Wyspiańskiego

Czasy, w których przyszło tworzyć Stanisławowi Wyspiańskiemu, były okresem wielu zmian w sztuce, technice i gospodarce. Był to także czas przełomowy dla wzgórza wawelskiego, opuszczanego właśnie przez zaborców i przygotowywanego do odnowienia. Niech czasy, w których przyszło tworzyć Wyspiańskiemu, wawelska architektura i otoczenie wzgórza będą dla nas inspiracją do poznania szlachetnych technik fotograficznych, które już na zawsze zmieniły oblicze sztuki. Choć artysta nie zajmował się bezpośrednio fotografią, miał z nią dużo do czynienia: gromadził zdjęcia i za pomocą tej nowinki technicznej archiwizował swoje dzieła; jego stryj był właścicielem atelier fotograficznego. Kiedy robiono Wyspiańskiemu zdjęcie, to – jak na prawdziwego artystę przystało – teatralnie pozował. Z kolei portrety jego autorstwa określa się często mianem „fotograficznych”.
Prowadząca: Barbara Mateja.

warsztaty dla młodzieży (powyżej 16. roku życia) i dorosłych
godzina: 10:30
opłata: 45 zł; sprzedaż online
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego (budynek kas)

21 kwietnia 2024 Sztuka piękna, technika szlachetna – cyjanotypia

Podczas warsztatów poznacie jedną z pierwszych technik fotograficznych, dziś nazywanych szlachetnymi – cyjanotypię, którą stosowano już w pierwszej połowie XIX wieku. Cyjanotypia wykorzystuje światłoczułość soli żelaza, a obraz otrzymany za jej pomocą ma charakterystyczny niebieski kolor.

uwaga! uczestnicy przynoszą własne tekstylia, np. płócienne torby, bawełniane koszulki – ważne, aby były one wykonane w 100% z włókien roślinnych i wyprane, nawet jeśli rzecz jest fabrycznie nowa; w ramach warsztatów pozostawimy na nich niezwykłe wzory inspirowane wawelską architekturą, która poruszała wyobraźnię Wyspiańskiego

16 czerwca 2024 Sztuka piękna, technika szlachetna – guma chromianowa
Warsztaty zostaną poświęcone technice gumy chromianowej, pozwalającej na wykonanie kolorowych odbitek z negatywów czarno-białych. Podczas spotkania poznacie szczegóły tego wieloetapowego procesu: od zagadnień teoretycznych, poprzez przygotowanie papieru, przygotowanie odczynnika aż po finalne zdjęcie.

7 lipca 2024 Sztuka piękna, technika szlachetna – druk botaniczny
Druk botaniczny to technika umożliwiająca uzyskanie niezwykle szczegółowych transferów roślin na tkaninach. Chociaż efekt pracy wygląda jak zdjęcie, druk botaniczny nie jest techniką fotograficzną, lecz barwierską. Uczestnicy warsztatów nauczą się, jak przeprowadzić cały proces.

można pracować na kuponach bawełny zapewnionych przez organizatora albo przynieść własne tkaniny lub ubrania i na nich przeprowadzić proces uwaga! tekstylia muszą być wykonane w 100% z włókien roślinnych oraz wyprane, nawet jeśli są fabrycznie nowe

Podczas wybranych warsztatów będą robione zdjęcia dokumentujące wydarzenie, które zostaną opublikowane na stronie internetowej Zamku oraz w mediach społecznościowych; więcej o przetwarzaniu danych osobowych w naszej instytucji: https://wawel.krakow.pl/rodo

Wykłady

godz. 18:00
platforma MS Teams
udział bezpłatny

4 kwietnia 2024 AKROPOLIS Stanisława Wyspiańskiego – transformacja mitologii wawelskiego wzgórza

⇒ link do spotkania

Tematem wykładu jest projekt przebudowy Wawelu opracowany przez Wyspiańskiego wraz z architektem Władysławem Ekielskim w 1904 roku. Data ta nie jest przypadkowa. W roku 1903 zapadła decyzja o opuszczeniu Wawelu przez stacjonujące tam wojska austriackie. Jest to zarazem czas niezwykle intensywnej pracy dramatopisarskiej Wyspiańskiego, w której dominuje dążenie do wykorzystania „poetyki terenu”, opartej o związaną z danym miejscem tradycją historyczną, legendarną lub artystyczną (Noc Listopadowa, 1903, Achilleis,1903; Legenda, 1904; Skałka, 1904). Symboliczne spokrewnianie odległych epok osiągnęło apogeum w poprzedzającym projekt o kilka miesięcy dramacie Akropolis (1904), będącym kreacją nowej symboliki Katedry – triumfu nad śmiercią i energii odradzającego się życia, stwarzanej na przekór roli strażniczki grobów, jaką przeznaczyła jej historia. Projekt Wawel – Akropolis był konsekwentną próbą poszerzania tego nowego sensu na całe zamkowe wzgórze.

Publikacja projektu przez Ekielskiego w rok po śmierci Wyspiańskiego, w 1908, każe postawić jednak pytanie o wkład obu autorów w ostateczny kształt wawelskiego Akropolis. Przyjrzyjmy się zatem formom i treściom obecnym w bezprecedensowym projekcie, ujawniającym zmagania Wyspiańskiego z narodową historią.

Prowadząca: dr Katarzyna Nowakowska-Sito

9 maja 2024 Gdzie szukać Polski?
⇒ link do spotkania

Wszyscy pamiętamy z "Wesela" odpowiedź na to pytanie - "Serce... A to Polska właśnie". Czym więc jest Wawel w myśleniu Stanisława Wyspiańskiego o Polsce? Kiedy spojrzeć na jego dzieła, można uznać, że wciąż jeszcze jest miejscem, w którym po ponad stuletniej niewoli Polska żyje. Problem się komplikuje, kiedy pójść dalej śladami poety i razem z nim pytać - czym jest życie, które zamyka się w murach historii.
Prowadząca: prof. Maria Prussak

6 czerwca 2024 Wawel Wyspiańskiego
⇒ link do spotkania
Prowadzenie: prof. Ryszard Koziołek

13 czerwca 2024 Stanisław Wyspiański – sztuka użytkowa
⇒ link do spotkania

/…/Zaś służyć mogę tylko tam, gdzie rządzę; pod cudzy namiot przygodny nie zbłądzę„/…/
Bóg wam zapłać koledzy za miłość dla sceny,
13 IV 1905
Tematem wykładu będzie sztuka użytkowa omówiona na następujących przykładach: Bazylika OO Franciszkanów, Kościół Świętego Krzyża, witraże wawelskie, Dom Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego, Izba Handlowa i Przemysłowa - Dom pod Globusem, Mieszkanie dla Zofii i Tadeusza Żeleńskich, AKROPOLIS projekt zabudowania Wawelu, Świetlica Sztuki – „bolesławowska” – w Pałacu Sztuki. Porozmawiamy też o reformie scenografii i projektach typograficznych artysty.
Prowadząca: Marta Bank Romanowska

20 czerwca 2024 "Burzenie i budowanie" Wawelu w teatrze Stanisława Wyspiańskiego
⇒ link do spotkania

W dramatach Wyspiańskiego Wawel pojawia się nie tylko jako zapełnione zabytkami, pomnikami i grobami "święte miejsce", lecz również jako ogromna, pusta przestrzeń, niemal gotowa scena teatru -  otwarta na wejście tragicznego bohatera.  Na czym zasadzała się w oczach artysty teatralność katedry i zamku? W jaki sposób Wyspiański przenosił Wawel na realną scenę teatru krakowskiego? Dlaczego jedna z postaci Wyzwolenia woła: "Wawel, Wawel burzą!" i co przez to można rozumieć? O tym będzie mowa na wykładzie okraszonym fotografiami i dokumentami archiwalnymi z dziejów krakowskiej sceny.
Prowadząca: dr hab. prof. UJ Dorota Jarząbek-Wasyl, Katedra Teatru i Dramatu, Wydział Polonistyki UJ

Spotkania dla Seniorów

3 kwietnia 2024 Wawel Wyspiańskiego
Prowadząca: Agnieszka Janczyk

godz.:11:00
miejsce zbiórki – wejście na Wawel Wyspiańskiego (Sala Wielkorządcy)

8 maja 2024 Wawel Wyspiańskiego
Prowadząca: Agnieszka Janczyk

godz.:11:00
miejsce zbiórki – wejście na Wawel Wyspiańskiego (Sala Wielkorządcy)

15 maja 2024 Wawel Wyspiańskiego – Warsztaty scenograficzne
Prowadzący: Aleksandr Prowaliński

godz.:12:00
miejsce zbiórki – Sala Sigmunda w budynku nr 5

Warsztaty dla rodzin z dziećmi

20 kwietnia 2024 Radość koloru – moje własne pastele

spotkanie z cyklu Nasz Wawel Rodzinny

Najczęstszą techniką wykorzystywaną przez Stanisława Wyspiańskiego były pastele. W jego obrazach można zobaczyć, jak doskonale nimi operował. A może by tak opracować swoje własne pastele i móc tworzyć z ich pomocą? Zapraszamy na warsztaty, podczas których wykonacie swoje własne kredki.

Prowadząca: Barbara Mateja.

warsztaty rodzinne (dla dzieci w wieku 7–13 lat)
godzina: 10:00 i 12:00
opłata: dziecko – 40 zł za jedne zajęcia; opiekun bezpłatnie; udział opiekuna obowiązkowy (ze względu na ograniczoną przestrzeń prosimy, aby dziecku towarzyszył jeden opiekun)
sprzedaż online, dostępna na dwa tygodnie przed zajęciami
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego (budynek kas)

11 maja 2024 Spotkanie muzealne Kto rozbujał dzwon?
spotkanie z cyklu Wawelaki

Wawelaki zagłębią się w fascynującą legendę o Stanisławie Wyspiańskim - chłopcu, który w dzieciństwie ożywił dźwięki jednego z wawelskich dzwonów. Przygotujcie się na emocjonującą podróż w czasie! Nasi mali melomani będą mogli eksperymentować z dźwiękami i rytmami, inspirując się legendą o Stanisławie Wyspiańskim. Stworzymy razem magiczne dźwiękowe opowieści!

warsztaty rodzinne (dla dzieci w wieku 3–6 lat)
godzina: 10:00; 11:30; czas trwania: 60 min
miejsce zbiórki: wejście na wystawę Wawel Zaginiony

11 maja 2024 Stanisław Wyspiański i jego pasje
spotkanie z cyklu Wawelskie spotkania z historią i sztuką

Stanisław Wyspiański, jeden z najwybitniejszych artystów polskich, żył na przełomie XIX i XX wieku. Uczeń Jana Matejki i przyjaciel Józefa Mehoffera swoje życie i twórczość zawiązał z Krakowem. Był artystą wszechstronnym, a w jego dziełach plastycznych i utworach literackich Wawel był stale obecny. Przemierzając wybrane sale wystawy Wawel Wyspiańskiego, dowiecie się, jakimi jeszcze dziedzinami sztuki zajmował się artysta.

Spotkanie z elementami gry

dla dzieci i młodzieży w wieku 10–15 lat
godzina: 10:00, 10:20, 10:40, 11:00, czas trwania: 60–70 min
miejsce: wystawa czasowa Wawel Wyspiańskiego
15 zł od uczestnika, sprzedaż online od 22 kwietnia 2024

18 maja 2024 Moja piękna okładka
spotkanie z cyklu Nasz Wawel Rodzinny

Podczas zajęć będziecie mieli okazję zaprojektować i wykonać okładkę swojej książki lub notatnika. Dowiecie się, dlaczego Stanisława Wyspiańskiego nazywa się „artystą książki” oraz jakie cechy powinien posiadać dobry i czytelny projekt. Jeżeli posiadacie na swojej półce książkę lub zeszyt, którym chcielibyście nadać nową szatę, koniecznie weźcie je ze sobą!

Prowadząca: Olga Machowska.

warsztaty rodzinne (dla dzieci w wieku 7–13 lat)
godzina: 10:00 i 12:00
opłata: dziecko – 40 zł za jedne zajęcia; opiekun bezpłatnie; udział opiekuna obowiązkowy (ze względu na ograniczoną przestrzeń prosimy, aby dziecku towarzyszył jeden opiekun)
sprzedaż online, dostępna będzie na dwa tygodnie przed zajęciami
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego (budynek kas)

25 maja 2024 Spotkanie teatralne Jakie kolory lubił Stanisław?
spotkanie z cyklu Wawelaki

Na wcześniejszym spotkaniu mają zabrzmieć dźwięki, na tym zaś pojawią się niezwykłe kolory. Teatr Figur zaprosi nas do miejsce, w którym to nasza wyobraźnia będzie tworzyć niesamowite obrazy rzucane na ścianę.

warsztaty rodzinne (dla dzieci w wieku 3–6 lat)
godzina: 10:00; 11:30; czas trwania: 60 min
miejsce zbiórki: wejście na wystawę Wawel Zaginiony

15 czerwca 2024 Moja pełnia barw – witraże
spotkanie z cyklu Nasz Wawel Rodzinny

Stanisław Wyspiański wiele swoich dzieł poświęcił Wawelowi. Było to dla niego wyjątkowe miejsce. Do wawelskiej katedry zaprojektował serię witraży poświęconych polskim władcom – historycznym i legendarnym. Niestety, nie zostały one zrealizowane, ale na szczęście zachowały się projekty. Niech staną się one inspiracją do poznania tajników tej techniki i stworzenia Waszych własnych witraży.

Prowadząca: Barbara Mateja.

warsztaty rodzinne (dla dzieci w wieku 7–13 lat)
godzina: 10:00 i 12:00
opłata: dziecko – 40 zł za jedne zajęcia; opiekun bezpłatnie; udział opiekuna obowiązkowy (ze względu na ograniczoną przestrzeń prosimy, aby dziecku towarzyszył jeden opiekun)
sprzedaż online, dostępna będzie na dwa tygodnie przed zajęciami
miejsce zbiórki: wystawa Wawel Wyspiańskiego (budynek kas)

Wawel Wyspiańskiego – Warsztaty scenograficzne

Jak to możliwe, że jeden artysta jest dobry w wielu dziedzinach? Z powodzeniem łączy malarstwo, teatr, literaturę i projektowanie? Kluczem do odpowiedzi na te pytania jest wyobraźnia. Na tych warsztatach będziemy pracować nad kompetencją myślenia twórczego w kontekście przestrzeni. Pracując z obrazem Wyspiańskiego, przełożymy go na plany scenograficzne. To ćwiczenie będzie kształcić umiejętności patrzenia na tę samą rzecz z wielu perspektyw i szukania łączących je wzajemnych relacji.

15 maja, godzina 16:00
miejsce zbiórki: Sala Sigmunda w budynku nr 5
50 zł od uczestnika

Lekcje muzealne

Klasy I – III szkół podstawowych
Stanisław Wyspiański – król wyobraźni

Słowa klucze: artysta, Stanisław Wyspiański, sztuka, Wawel, wyobraźnia, dzwon Zygmunt, inspiracja, folklor, teatr, aktor.

Zapraszamy na lekcję muzealną, podczas której uczestnicy dowiedzą się, kim był Stanisław Wyspiański oraz poznają jego zainteresowania i talenty. Co inspirowało Stanisława Wyspiańskiego w jego twórczości? Jakie postacie historyczne przedstawiał w swoich dziełach? Czy Dzwon Zygmunt kiedyś zabił specjalnie dla niego? Czy zawód aktora jest trudny? Na te pytania spróbujemy znaleźć odpowiedzi na wystawie Wawel Wyspiańskiego.

Klasy IV – VIII szkół podstawowych
Wawel oczami Wyspiańskiego

Słowa klucze: Stanisław Wyspiański, Wawel, artysta, sztuka, Kraków, malarstwo, witraż, rysunek, pastel, dramat, teatr.

Lekcja muzealna przybliży jej uczestnikom postać Stanisława Wyspiańskiego – artysty o wielu talentach i zainteresowaniach. Jak miały wyglądać witraże do katedry krakowskiej, które zaprojektował Wyspiański? Jak artysta wyobrażał sobie odnowiony Wawel? Co jest niezwykłego w projektach kostiumów dla aktorów przez niego wymyślonych? Na te pytania spróbujemy znaleźć odpowiedź na wystawie Wawel Wyspiańskiego.

Klasy szkół ponadpodstawowych
Taki mi się snuje dramat

Słowa klucze: Stanisław Wyspiański, Wawel, artysta, sztuka, Kraków, dramat, teatr, Akropolis, Wesele, Legenda, Bolesław Śmiały, scenografia.

Podczas lekcji muzealnej uczestnicy będą mogli zapoznać się z twórczością artystyczną Stanisława Wyspiańskiego. Obok malarstwa, rysunku, projektów witraży, nacisk zostanie położony przede wszystkim na jego twórczość literacką, a obok niej na działalność artysty związaną z teatrem. Uczniowie poznają zagadnienia związane z dramatami, takimi jak Akropolis, Legenda, Wesele, Bolesław Śmiały.

Informacje o prowadzących

Onufry Damek – teatrolog, student historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Miłośnik historii teatru, w szczególności twórczości Stanisława Wyspiańskiego, Tadeusza Kantora oraz Sary Kane. Od pół roku edukator w Zamku Królewskiego na Wawelu oraz pracownik teatru Variété.

Olga Machowska – z wykształcenia, zawodu i zamiłowania – bibliotekarka, specjalistka informacji naukowej. Od kilkunastu lat spełnia się również jako introligator. Prace prezentuje na stronie – rzeczy-silene.pl oraz IG: rzeczysilene. Mieszka w Wieliczce.

Barbara Mateja – artystka, pedagożka, nauczycielka Montessori i edukatorka w Zamku Królewskim na Wawelu. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, gdzie w 2018 roku ukończyła scenografię. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2023 w dziedzinie animacja i edukacja kulturalna. Oprócz rzemiosła w rodzaju tkactwa, plecionkarstwa, ceramiki, dziania czy grafiki warsztatowej, uprawia szlachetne techniki fotograficzne.

Agnieszka Janczyk – kuratorka wystawy, kuratorka Zbiorów Prac na Papierze, specjalistka od sztuki polskiej XIX i XX w.

Patrycja Mizera – absolwentka kierunków historia sztuki i sztuka ogrodowa, florystka i edukatorka. Od wielu lat związana z ogrodem dworku Rydlówka, któremu przywraca historyczny wygląd. Prowadzi zajęcia edukacyjne o tematyce florystycznej w Zamku Królewskim na Wawelu, oddziałach Muzeum Krakowa oraz w szkołach.

Aleksandra Witkowska – edukatorka muzealna, z wykształcenia historyczka, pasjonatka historii kultury i życia codziennego oraz historii kulinariów. Jest osobą, która wierzy, że historia to nie tylko sucha narracja złożona z dat, ale także fascynująca opowieść o skandalach, zabawach i codziennych przeżyciach ludzi sprzed lat. Podczas spacerów tematycznych z Aleksandrą uczestnicy mają okazję przenieść się w czasie i przestrzeni do Krakowa przełomu XIX i XX wieku, odkrywając nie tylko tajemnice twórczości Wyspiańskiego, ale także atmosferę tamtych czasów.

Aleksandr Prowaliński – malarz, grafik, scenograf, reżyser światła. Urodzony w Białorusi. Absolwent State Art College im. Glebowa na Wydziale Malarstwa Sztalugowego i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie na Wydziale Grafiki. W swoich pracach i projektach teatralnych zwraca szczególną uwagę na rolę obiektów oraz organizację przestrzeni za pomocą barw, które ciężko umieścić na kolorystycznym spectrum. Jego wrażliwość oscyluje między monochromatycznymi płaszczyznami i głębią uzyskaną dzięki rozwarstwieniu i nabudowywaniu świetlnych planów – Prowaliński szuka w półcieniu, stroni od kategorycznych kolorów, zatrzymuje się o ton niżej, tam gdzie nie są one jeszcze w pełni wyartykułowane i dlatego podążyć mogą w każdą stronę. Jako reżyser światła i scenograf, współpracował z wieloma teatrami i operami na całym świecie: Opera La Monnaie De Munt (Belgia), Konzert und Theater St. Gallen (Szwajcaria), Schauspiel Frankfurt (Niemcy), Theater Freiburg (Niemcy), Göteborgsoperan (Szwecja), Shanghai Theatre (Chiny), Grand National Opera in Warsaw, Teatr Wielki Opera Narodowa, TR Warszawa, Teatr Nowy w Warszawie, Teatr Studio w Warszawie. Warsztaty zostaną przeprowadzone w Sali Sigmunda w budynku nr 5.

Zorganizowanie wystawy Wawel Wyspiańskiego dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

logotyp Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Honorowy Patronat Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego