Oficjalna strona biletów na Wawel: bilety.wawel.krakow.pl

Blog Edukacyjny

Wiedza / #zapytajkustosza
zapytaj kustosza
Zamek Królewski na Wawelu 07.04.2023 godz. 10:00

#zapytajkustosza Chorągwie, proporce i sztandary

Na pytania odpowiada kuratorka Zbiorów Tkanin Zamku Królewskiego na Wawelu Magdalena Ozga.
Fragment chorągwi państwowej z herbem.

1. Czy wiadomo jakich sztandarów używał Hans Frank podczas przebywania na Wawelu? Czy się zachowały i gdzie się teraz znajdują?

Na fotografiach wykonanych w czasie II wojny światowej można zobaczyć używane wtedy chorągwie i sztandary, jednak w wawelskich zbiorach nie zachowały się żadne weksylia związane z niemiecką okupacją. Można przypuszczać, że jeśli jakieś zostały, to zniszczono je po ucieczce Niemców w styczniu 1945 roku.

2. Czy w wawelskim zbiorze chorągwi i proporczyków znajdują się płomienie od trąbek fanfarowych? Czy posiadacie Państwo nabytek, który pod względem typu i czasu powstania (I Rzeczpospolita) można porównać z płomieniem od trąbki gwardii z okresu panowania Władysława IV Wazy (ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego)?

Nie mamy niestety weksyliów polskich Wazów, choć mamy w kolekcji chorągwi dwie pamiątki łączone z tą dynastią. To proporzec Karola X Gustawa, zdobyty w czasie bitwy pod Rudnikiem w 1656 roku oraz chorągiew konfederacji krakowskiej, zawiązanej w 1657 roku (obie są eksponowane w Skarbcu). Wśród wawelskich tekstyliów znajduje się również para haftów, określona jako płomienie trąby, z herbami Jerzego Zbaraskiego, kasztelana krakowskiego i jednego z najbogatszych magnatów Rzeczpospolitej. Na tkaninach przestawiono herby, zaś użyta na nich tytulatura pozwala je datować na lata 1628­–1631.

3. Planują Państwo zaprezentowanie kopii chorągwi zdobytych pod Grunwaldem. To ekscytujący pomysł, więc proszę się podzielić dodatkowymi informacjami o przyszłej prezentacji. Co się stało z oryginalnymi chorągwiami, a jeżeli Zamek ich nie posiada, to na jakiej podstawie zostaną uszyte kopie?

Po zwycięstwie król Władysław Jagiełło ofiarował chorągwie do katedry krakowskiej, nikną one jednak ze źródeł historycznych w XVII wieku, dr Magdalena Piwocka przypuszcza, że mogły zostać ostatecznie zniszczone w czasie potopu szwedzkiego. Pamięć o nich przetrwała dzięki opisowi wykonanemu w roku 1448 roku przez Jana Długosza, który zilustrował Stanisław Durink. Na podstawie tego rękopisu, Banderia Prutenorum (dziś w Bibliotece Jagiellońskiej), w latach 1937, 1962 i ostatecznie w 2009 wykonano kopie wszystkich opisanych przez Długosza chorągwi spod Grunwaldu. Obecnie prezentowane są w Zbrojowni, ale planujemy powiększyć ich ekspozycję.

4. Czy są jakieś inne chorągwie związane z Rzeczpospolitą, które byście chcieli mieć w swoich zbiorach i czy istnieje możliwość wzbogacenia tych zbiorów o te eksponaty?

Chętnie pokazałabym na Wawelu weksylia zachowane w zbiorach szwedzkich, choć oczywiście nie mamy możliwości pozyskania tych obiektów do naszych zbiorów. Część z nich była już prezentowane polskiej publiczności, począwszy od wystawy Sztuka dworu Wazów w Polsce, w 1976 roku.

5. Czy jest w najbliższym czasie zaplanowana na Wawelu lub w którymś z oddziałów wystawa tkanin?

W najbliższym czasie nie planujemy wystawy tkanin. Na razie zapraszamy na wystawę Jakoba Mertensa i malarstwa krakowskiego około roku 1600, a od 31 marca na nową wystawę lwowskiej rzeźby rokokowej. 14 września otwieramy wielką wystawę Obraz Złotego Wieku, dotyczącą sztuki w czasach ostatnich Jagiellonów. Na tej ostatniej wystawie będzie można zobaczyć tkaniny, nie tylko z naszych zbiorów

Komentarze

Wpisz treść wiadomości
Wpisz swoje imię i nazwisko
Podaj prawidłowy e-mail
T_FORM_ERROR_RATE
Zaznacz to pole
DODAJ KOMENTARZ

#zapytaj kustosza Niech żyje król!

24.10.2024 godz. 16:00
Na Wasze pytania dotyczące ekspozycji czasowej "Niech żyje król! Koronacje Sasów na Wawelu" odpowiadają kuratorzy wystawy - dr Rafał Ochęduszko z Działu Zbiorów Militariów oraz Marta Golik-Gryglas z Działu Zbiorów Złotnictwa.

#zapytajkustosza Wawel Odzyskany

05.09.2024 godz. 11:00
„Wawel Odzyskany” jest naszą stałą ekspozycją, która pokazuje dzieje Wawelu od utraty niepodległości Rzeczypospolitej w 1795 roku do czasów współczesnych. Na pytania dotyczące wystawy odpowiada Katarzyna Pająk - kustoszka z wawelskiego Archiwum.

#zapytajkustosza Wawel Wyspiańskiego

24.04.2024 godz. 11:00
Co łączy Wyspiańskiego z Wawelem? Na pytania dotyczące Wawelu Wyspiańskiego odpowiada kuratorka wystawy Agnieszka Janczyk, kustoszka z Działu Zbiorów Prac na Papierze.

#zapytajkustosza Gabinet Porcelanowy

11.04.2024 godz. 15:00
Zapraszamy na odpowiedzi dotyczące Gabinetu Porcelanowego udzielone przez kuratorkę wystawy Dorotę Gabryś, kustoszkę z Działu Zbiorów Ceramiki i Szkła.
Zobacz wszystkie