11 XI czynne wyłącznie: Wawel Odzyskany oraz Lapidarium | Oficjalna strona biletów na Wawel: bilety.wawel.krakow.pl

Blog Edukacyjny

Wiedza / Najpiękniejsze
dr Joanna Winiewicz-Wolska
Joanna Winiewicz-Wolska 12.05.2020 godz. 12:26

Wenus z Amorem

Wenus – bogini miłości, ideał piękności, bezwiednie obejmuje stojącego u jej stóp kędzierzawego Amora.
Wenus – bogini miłości, ideał piękności, bezwiednie obejmuje stojącego u jej stóp kędzierzawego Amora. Oboje mają wzrok utkwiony gdzieś w dal, poza obraz. Krzew różany, rozsypane u stóp bogini róże i para gołębi to czytelne symbole miłości. Ale jest w tym obrazie coś więcej: niemal połowę płótna zajmuje ogrodzony murem ogród o starannie rozplanowanych kwaterach, regularnie wytyczonych alejkach, równo przyciętych krzewach, z fontanną pośrodku i stawem, na którym można dostrzec parę łabędzi. To locus amoenus, miejsce rozrywki, zabawy i przyjemności. Ogrody takie, usytuowane zwykle poza miastem  (na naszym obrazie panorama miasta, jest wyraźnie zaznaczona na horyzoncie) były w wiekach XVI i XVII także miejscem biesiad i widowisk teatralnych. Zwyczaj ten, pochodzący z Francji i Włoch, w końcu XVI wieku upowszechnił się również w Niderlandach. Jeśli przyjrzymy się obrazowi uważniej, to z lewej strony dostrzeżemy orszak postaci z commedia dell’arte: na jego czele kroczy lutnista, za nim Pantalone w czerwonym kostiumie, zakochany nieszczęśliwie w podążającej za nim Amante. Wyobrażenie ogrodu staje się swoistym moralitetem – jest to hortus voluptatum, miejsce miłosnych schadzek i zmysłowych rozkoszy. A Pantalone i Amorosa to wyobrażenie niedobranej pary: młodej kobiety wykorzystującej uczucie zakochanego w niej starszego mężczyzny.
Jacob de Backer (około 1540/45 – około 1610)
Wenus z Amorem
nr inw. 7625

Komedianci pojawiają się także na symbolicznych przedstawieniach pór roku – bogini Wenus, ukazana na tle ogrodu i trzymająca w ręce bukiet wiosennych kwiatów, uosabia wówczas Wiosnę, porę roku sprzyjającą zakochanym. Personifikację tę – Ver Veneris, czyli Wiosnę Wenus– rozpowszechniały i popularyzowały ówczesne sztychy. Królestwo Wenus jest więc nie tylko ogrodem rozkoszy – to także wyobrażenie budzącej się do życia przyrody. 
Kompozycje takie stanowiły w XVII wieku nie tylko obiekt estetycznej kontemplacji – były  również przedmiotem ćwiczenia intelektualnego i sprawdzianem erudycji, polegającym na rozszyfrowaniu symboliki i odczytaniu alegorii. Zamawiali i kupowali je kolekcjonerzy i miłośnicy sztuki, ówczesna elita intelektualna. Obrazy, które cieszyły się dużą popularnością, powtarzano w licznych wersjach. 
Obraz wawelski powstał zapewne około 1600 roku – namalował go działający w Antwerpii Jacques de Backer. W jego dziełach czytelne są echa twórczości  manierystów włoskich 2. połowy XVI wieku, jakkolwiek pobyt artysty w Italii nie został dotąd potwierdzony źródłowo. 

Dla zainteresowanych

Więcej o ogrodach w XVII-wiecznym malarstwie w katalogu wystawy, która miała miejsce w 2001 roku w Landesmuseum Mainz (Moguncja); katalog „Gärten und Höfe der Rubenszeit. Im Spiegel der Malerfamilie Brueghel und der Künstler um Peter Paul Rubens, München 2000.

Katalog dostępny w bibliotece Zamku Królewskiego na Wawelu.

Komentarze

Wpisz treść wiadomości
Wpisz swoje imię i nazwisko
Podaj prawidłowy e-mail
T_FORM_ERROR_RATE
Zaznacz to pole
DODAJ KOMENTARZ

"Śmierć ułana" Kajetana Stefanowicza

04.09.2024 godz. 11:00
W lipcu 2024 r. na Wawel wróciła odzyskana strata wojenna - akwarela "Śmierć ułana" lwowskiego malarza Kajetana Stefanowicza. O historii tego dzieła pisze Agnieszka Janczyk, kuratorka Zbiorów Prac na Papierze.

Pinsel i Bach. O muzyce towarzyszącej wystawie „Emocje. Lwowska rzeźba rokokowa” słów kilka.

06.08.2024 godz. 11:00
Nieodłącznym elementem wystawy „Emocje. Lwowska rzeźba rokokowa”, prezentującej arcydzieła rzeźbiarskie Johanna Georga Pinsla, jest muzyka. Zwiedzający mogą usłyszeć w tle utwory Johanna Sebastiana Bacha, uważanego przez wielu za największego kompozytora w historii.

Naśladując mistrza - słowo o kopii technologicznej "Martwej natury" Willema Claesza Hedy

03.01.2024 godz. 12:00
Proces wykonania kopii technologicznej obrazu “Martwa Natura” Willema Claesza Hedy ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu. Historia, techniki i technologie malarskie w XVII wieku.

O swojej pracy pisze autorka artykułu, mgr Marta Hirschfeld.

Lwowska rzeźba rokokowa

17.08.2023 godz. 12:00
W tajemnice rzeźb Johanna Georga Pinsla i lwowskiej rzeźby rokokowej wprowadzi Was jedna z kuratorek wystawy Joanna Pałka.
Zobacz wszystkie